W sobotę 19 listopada o godz. 12:00, Richard Zimler zaprasza na spotka się ze swoimi czytelnikami w księgarni wydawnictwa "ZYSK" przy ul. Wielkiej w Poznaniu.

 Richard Zimler (ur. 1956 w Roslyn Heights, w stanie Nowy Jork) popularny powieściopisarz. Jego powieści zostały przetłumaczone na przeszło 20 języków i opublikowane w wielu krajach. Otrzymał za nie Endowment of the Arts Fellowship in Fiction w 1994 roku oraz Herodotus Award w 1998 roku. 

Koniec grudnia, początek stycznia - to może być przełomowy moment dla dalszych losów synagogi na narożniku ulic Stawnej i Wronieckiej. W tym historycznym budynku ma powstać Centrum Judaizmu i Dialogu.

Właścicielem bożnicy od kilku lat ponownie jest gmina żydowska w Poznaniu. Od tego czasu trwają też prace nad nowym projektem wykorzystania gmachu, który w okresie II wojny światowej Niemcy przebudowali na pływalnię (została ona zamknięta ze względu na zły stan techniczny dopiero we wrześniu tego roku).

Sformułowanie „lud o twardym karku” jako określenie niewierności okazanej Bogu przez Żydów na Synaju było w dziejach często nadużywane. W jednym tylko przypadku jest niestety trafne – pisze ks. Romuald Jakub Weksler-Waszkinel w artykule, opublikowanym w „Haaretz” w dniu święta Yom Kippur.

28 dnia miesiąca Ijar obchodzimy “Jom Jeruszalajim”, Dzień Jerozolimy. Składamy wówczas uroczystą przysięgę – “Jeruzalem, jeśli zapomnę o tobie, niech uschnie moja prawica! Niech język mi przyschnie do podniebienia, jeśli nie będę pamiętał o tobie, jeśli nie postawię Jeruzalem ponad największą moją radość”. (Psalm 137:5-7)

Podajmy może parę wyjaśnień co do samego miejsca.

Plaża w Izraelu to chyba ostatnie miejsce, w którym można by się spodziewać doświadczenia czegoś zachęcającego do wzmocnienia nadzieji dotyczących przyszłości narodu żydowskiego. Spotkamy tam masy półnagich plażowiczów, których ciała, w wielu przypadkach, przebite są kolczykami w różnych niecenzuralnych miejsach. Jest mało prawdopodobne by w tego typu otoczeniu nawet najbardziej zaangażowane umysły były w stanie utrzymać skupienie na różnych ważnych kwestiach, takich jak los naszego narodu.

17/11/2011

Tym razem również zajrzymy do uwag z księgi „Machir Jajin” autorstwa wspomnianego w komentarzu do poprzedniej parszy, Rabina Rema.

Liczba 127 pojawia się dwukrotnie w Torze: za pierwszym razem przy podliczaniu lat, które przeżyła Sara, a po raz drugi w Megilat Ester (księdze Ester) przy wyliczaniu krajów wchodzących w skład Imperium Perskiego.

W księdze Bereszit (księdze Rodzaju) czytamy: “ Sara doczekała się stu lat i dwudziestu lat i siedmiu lat życia”. (Bereszit 23:1)

Megilat Ester przytacza: „A było to za dni Achaszwerusa; Achaszwerus ten panował od Indii aż do Etiopii nad siedmiu i dwudziestu i stu państwami” (Megilat Ester 1:1)

Pozornie nie ma żadnego związku między tymi dwoma wzmiankami (poza faktem, że obie te Panie były niezwykle istotne dla historii narodu żydowskiego). Midrasz jednakże wskazuje na szczególne powiązanie: „Rabi Akiwa, siedział i wykładał, a słuchacze posnęli i gdy zapragnął ich obudzić powiedział: Cóż takiego widziała Ester, która miała zarządzać stu dwudziestu siedmioma państwami? Jednakże była ona córką z rodu Sary, która przeżyła sto dwadzieścia siedem lat, a zatem miała zarządzać stu dwudziestu siedmiu państwami”. (Bereshit Raba 58:3)

Na temat związku między tymi dwoma kobietami i znaczeniu wspomnianej liczby napisano już wszak wiele. Rema natomiast zwraca uwagę na coś innego, mianowicie na kolejność wymienianych cyfr we wskazanej liczbie. Zazwyczaj w Torze wymienia się najpierw cyfrę odpowiadającą liczbie jednostek, następnie liczbę dziesiątkową, po niej setki, a na samym końcu ilość tysięcy – takie są prawidła gramatyki biblijnej. Tak na przykład opisana została liczba 127 w Megilat Ester, czyli najpierw siedem, potem dwadzieścia, a na samym końcu sto: „nad siedmiu i dwudziestu i stu państwami”. Więc dlaczego w księdze Bereszit pojawia się ta sama liczba, ale w odwrotnej kolejności?: „..doczekała się stu lat i dwudziestu lat i siedmiu lat”. Dlaczego w tym przypadku Tora decyduje się na nietypową dla siebie kolejność malejącą z setek do jednostek?

Rema wyjaśnia: Każdemu dniu życia człowieka przypisane jest inne wyzwanie. Według słów Gemary (Talmudu): „Powiedział Rabin Szymon ben Lakisz, złe siły walczą w człowieku każdego dnia i gotowe są go zabić….jednakże Wszechmocy Kadosh Baruchu (Przenajświętszy), który mu go wspiera, nie pozwala na to”.

Każdy rok niesie ze sobą swoje wyzwanie. Podobnie również każdy okres życia człowieka ma sobie tylko właściwe wyzwania. Ogólnie rzecz biorąc życie człowieka dzieli się na trzy części: 1. „Lata wzrostu” – dzieciństwo i młodość, w których przeważa wzrost i rozwój. 2. Następnie „lata zasiedzenia” – w nich powolny lub wręcz niezauważalny rozwój. 3. „Lata spadku” – czas starości, czas powolnego rozkładu.

(No oczywiście nie da się tak dosłownie określić życia człowieka według tych kategorii. Bywają w życiu różne okresy: najpierw upadek, potem wzrost, czasem regresja poprzedza progres; opisuję to tylko tak z grubsza).

Zadaniem naszym jest rozszerzyć ten okres wzrostu, skrócić „okres zasiedzenia” i dreptania w miejscu i postarać się w ogóle uniknąć lat upadku.

Sara, eshet hail (dzielna kobieta), rozszerzyła okres wzrostu do stu lat, ograniczyła „dni zasiedzenia” jedynie do dwudziestu lat, a lata jej upadku i rozkładu były jedynie znikome – siedem lat. Tora chciała chwalebnie wypowiedzieć się na temat Sary naszej Matki, i zasugerowała takie podliczenie okresów życia Sary – 100, 20, 7. Dlatego też podaje jej wiek w tej niezwykłej kolejności: 100 lat wzrostu, 20 lat zasiedzenia, 7 lat upadku.

Tak oto wyjaśnia Rabin Rema tę znaczącą różnicę w kolejności wymienianych lat życia Sary.

Skąd u polskich Żydów aszkenazyjskich, niemieckie nazwiska ..?

Spotkałem się sam z tym pytaniem już niejednokrotnie, ale jakoś tego nie drążyłem. Odpowiedzi zażyłem, czytając dodatek „Rzepy” pt. „Żydzi polscy” z 10 czerwca 2008 r. Zatem w skrócie sytuacja przedstawia się następująco: