Czym były (są) plagi egipskie? Kogo naprawdę dotknęły i
dlaczego? Oto jedna z wielu możliwych interpretacji – przedstawiona
przez cadyka Mordechaja Josefa Leinera (od tytułu swego dzieła
nazywanego „Mei haSziloach”) z Izbicy.
Siedem plag wymienionych w rozdziale Waera (Wj 6:2-9:35) odpowiada temu,
co powiedziane: „Tych sześć rzeczy w nienawiści ma Bóg, a siódma budzi u
Niego odrazę: wyniosłe oczy; kłamliwy język; ręce, co krew niewinną
przelały; serce knujące złe plany; nogi, co biegną prędko do zbrodni;
świadek fałszywy, co kłamie; i ten, kto wznieca kłótnie wśród braci”
(Prz 6:16-18).
1. Dam – krew
„I podniósł laskę, i uderzył wodę, co w rzece, na oczach faraona i na
oczach sług jego – i obróciła się wszystka woda, co w rzece, w krew. A
ryby, które były w rzece, posnęły, i zatęchła rzeka, i nie mogli
Egipcjanie pić wody z rzeki; i była krew ta w całej ziemi Micrajim” (Wj
7:20-21). Nic tak bardzo nie oddala od Boga jak gniew.
2. Cefardea – żaby
I wyciągnął Aron rękę swą na wody Egiptu; i wylazły żaby, i pokryły
ziemię Micrajim” (Wj 8:2). Fałszywy świadek, który rozsiewa fałszywe
wiadomości, odpowiada pladze żab – gdyż Egipcjanie szerzyli o Żydach
nieprawdę. Prawo żydowskie stanowi, że jeśli ktoś przyłapie drugiego
człowieka na grzechu, a nie było przy tym innych świadków, nie wolno mu o
tym donieść (Talmud, Psachim 113b). Skoro nie ma innych świadków,
znaczy to, że Bóg nie chce, by ktokolwiek dowiedział się o tym grzechu;
przeciwnie – pragnie, żeby grzeszny czyn pozostał ukryty przed światem.
Dlatego zabronione jest rozgłaszanie o popełnionym przez innego
człowieka grzechu. Wszelako Egipcjanietrąbili o wszystkim, co się
zdarzyło, i dlatego spadła na nich plaga żab, które skrzeczały tak
głośno, że nie byli w stanie usłyszeć nawet własnych słów. Oto jest kara
za niedyskrecję.
3. Kinim – robactwo
„…wyciągnął Aron rękę swoją z laską i uderzył o proch ziemi, i zjawiło
się robactwo na ludziach i na bydle. Wszystek proch ziemi zmienił się w
robactwo w całej ziemi Micrajim” (Wj 8:18). Odpowiednikiem „nóg, co
biegną prędko” jest plaga robactwa. O narodzie Izraela jest powiedziane:
„sprawiedliwość w nim mieszkała” (Iz 1:21). Oznacza to, że Żydzi nie
byli pochopni w sądach. Jeśli nawet byli przekonani o słuszności wyroku,
zawsze szukali okoliczności łagodzących. Egipcjanie zaś postępowali
odwrotnie: spieszyli się „wymierzać sprawiedliwość”. Lecz Bóg strzegł
Żydów i Egipcjanie nie mogli im uczynić wiele złego. Byli jak, nie
przymierzając, insekty, które również biegają szybko, ale większej
krzywdy wyrządzić nie mogą.
4. Arow – dzikie bestie
„I uczynił tak Wiekuisty: nadciągnęły stada dzikich bestii niezliczone
na dom faraona i na domy sług jego, i na całą ziemię Micrajim;
zniszczoną została ziemia od stad dzikich bestii” (Wj 8:20). „Serce
knujące złe plany” – to jest plaga dzikich bestii. Niezliczone stada
składały się z rozmaitych dzikich bestii, tak jak Egipcjanie knuli
przeciwko Żydom różne intrygi.
5. Dewer – zaraza
„I spełnił Wiekuisty rzecz tę nazajutrz i pozdychało wszystko bydło
Egiptu, a z bydła u synów Izraela nie zdechło ani jedno” (Wj 9:6-7).
Odpowiednikiem „rąk, co krew niewinną przelały” jest plaga zarazy na
bydle.
6. Szechin – wrzody
„I wzięli sadzę z pieca, i stanęli przed faraonem. I rzucił ją Mojżesz
ku niebu, i stała się wrzodem, w pryszcze się wyrzucającym, na ludziach i
na bydle” (Wj 9:10). Ponieważ Egipcjanie bezkarnie szerzyli kłamstwa,
zostali w końcu zawstydzeni – jako powiedziane: „I nie mogli wróżbici
stanąć przed Mojżeszem z powodu tych wrzodów” (Wj 9:11).
7. Barad – grad
„I wyciągnął Mojżesz laskę swą ku niebu, a Wiekuisty dał gromy i grad, i zstąpił ogień na ziemię; i tak
spuścił Wiekuisty grad na ziemię Micrajim. I był grad i ogień kłębiący
się pośród gradu, silny bardzo, któremu podobnego nie było na całej
ziemi Micrajim, odkąd przynależał do narodu. I potłukł grad ten w całym
kraju Micrajim wszystko, co było na polu, od człowieka do bydlęcia, i
wszystkie zioła polne potłukł grad, i wszystkie drzewa polne połamał”
(Wj 9:23-25). Odpowiednikiem „wyniosłych oczu” jest plaga gradu – gdyż
Egipcjanie uważali, że mają wpływ na świat przyrody. W Egipcie urodzaj
zależy od opadów deszczu – zamiast deszczu spadł grad. Wszelako Mojżesz
powstrzymał grad, albowiem był człowiekiem całkowicie pozbawionym
wyniosłości, jako powiedziane: „A Mojżesz, jako człowiek, był skromnym
bardzo, bardziej niż który człowiek na ziemi” (Lb 12:3).
8. Arbe – szarańcza
„I napadła szarańcza na całą ziemię Micrajim, i zaległa cały obszar
kraju Micrajim, w mnóstwie wielkim; przedtem nie bywało szarańczy
podobnej, a po niej nie będzie takowej. I pokryła widnokrąg całej ziemi,
że zaćmiona była ziemia; i pożarła wszystkie zioła ziemi, i wszystek
owoc drzewa, który zostawił grad; a nie zostało żadnejzieleni na
drzewach, i na trawie polnej, w całej ziemi Micrajim” (Wj 10:14-15). To
jest kara za zejście na złą drogę. „Zła droga” oznacza zazdrość,
pożądanie i brak pohamowania.
9. Choszech – ciemność
„I wyciągnął Mojżesz rękę swą ku niebu; i nastała ciemność mroczna na
całej ziemi Micrajim, trzy dni. Nie widział jeden drugiego, i nie
powstał nikt z miejsca swojego trzy dni” (Wj 10:22-23). To jest kara za
arogancję. Spadnie na tego, kto wywyższa się ponad tego, komu winien
okazać posłuszeństwo i szacunek – jako powiedziane: „Temu, kto ojcu
swojemu i matce złorzeczy, w noc ciemną lampa zgaśnie” (Prz 20:20).
10. Makat bchorot – śmierć pierworodnych
„I stało się o północy, że poraził Wiekuisty wszystko pierworodne w
ziemi Micrajim, od pierworodnego faraona, który miał zasiąść na tronie
jego, aż do pierworodnego więźnia, który zostawał w więzieniu, i
wszelkie pierworodne z bydła” (Wj 12:29). Jako kara za pychę przychodzi
makat bchorot – ze względu na naturalną skłonność pierworodnych do
wynoszenia się ponad innych.
/żródło: jewish.org.pl/
|