Christian Boltanski Doctorem Honoris Causa poznańskiej ASP

Witam. Próbuję katolikom przybliżyć znajomość judaizmu.  Do tej pory, nie miałam z tym większych problemów, ale dzisiaj ksiądz wrzucił mi taki tekścik: Talmud (traktat Eruwin 21b, wydanie Soncino): "Synu, bądź bardziej gorliwy w posłuszeństwie do słów Pisma (Talmudu) niż do słów Tory (Starego Testamentu).  "Słyszałaś kiedyś o prześladowaniu w Izraelu Żydów etiopskich za to, że nie znają Talmudu? Odmawia się im ślubów i pochówków i innych służb." Ja twierdzę, że jedyną świętą dla Żydów księgą jest Tanach. On się upiera, że Talmud. Pomóżcie, proszę.

(Na pytanie postawione przez R.M. odpowiada  "The 614 Commandment")

Zgodnie z żydowskim prawem religijnym, ściany szałasu (suki) mogą być zrobione z jakiegokolwiek materiału trwałego. Jeżeli jest to płótno, to musi być ono naciągnięte na pręty, pomiędzy którymi odległość nie powinna przekraczać trzech tefachim (ok. 24-27 cm)*. Natomiast schach (dach) suki musi być sporządzony z materiałów, które wyrastają z ziemi. Muszą być one  trwale odłączone od swojego podłoża. Jednocześnie nie mogą być to  te przedmioty "wyrastające z ziemi", które mogą stać się rytualnie nieczyste (a więc do budowy dachu nie wolno stosować narzędzi drewnianych lub ich fragmentów, a także elementów mebli, skrzyń, drabin. Podobnie dach nie może być wykonany z owoców lub warzyw). Dach można sporządzić po prostu z gałęzi. Halachicznie każdy gatunek drzewa lub krzewu jest dopuszczalny, podobnie jak trzcina lub sitowie.

Szałas musi znajdować się pod gołym niebem. Musi mieć co najmniej trzy ściany, ale zalecane jest zbudowanie szałasu o czterech ścianach. Szałas musi mieć wymiary co najmniej siedem na siedem tefachim, a wysokość jego ścian nie może być mniejsza niż  10 tefachim. Dach musi być umieszczony także na co najmniej tej wysokości.

Dach musi pokrywać większość powierzchni szałasu tak, aby rzucany przez niego cień był zawsze większy od części oświetlonej słońcem.

* Tefach (szerokość pięści) wynosi 8 cm (według opinii Chajima Nae), 9 cm (według opinii Moszego Fensteina) lub 9.6 cm (według opinii Chazon Isz).

Rabin Adin Steinsaltz 

Modlitwa jest szczególną formą wyrazu uczuć religijnych i relacji człowieka z jego Stwórcą. Rzecz jasna istnieje wiele innych sposobów ekspresji tych uczuć - od ustalonych rytuałów po te działania, w których człowiek daje wyraz swojemu podporządkowaniu woli Boga poprzez czynienie czegoś lub powstrzymywanie się od jakichś działań.

Z rabinem dr Sachą Pecaricem, prezesem Stowarzyszenia Pardes, rozmawia Paweł Jędrzejewski

Wkrótce w księgarniach pojawi się niezwykła książka. Tłumaczenie Talmudu na język polski.

Jest dziś 18 września (ostatni dzień miesiąca elul). Myślę, że jest to jest w pewien sposób symboliczne, że rozmawiamy o wydaniu obszernych rozdziałów Talmudu Babilońskiego w języku polskim właśnie w Erew Rosz Haszana, czyli w przeddzień żydowskiego Nowego Roku 5770. To, co dzieje się w Rosz Haszana, symbolizuje bowiem przeznaczenie na cały następny rok. Fakt, że zbliżamy się do zakończenia projektu, który zaprezentuje po raz pierwszy polskiemu czytelnikowi część Talmudu w szczególnym, dotąd niedostępnym kształcie, jest naprawdę bardzo znaczący. Wydaje mi się, że ten projekt świadczy w szczególny sposób o kontynuacji obecności Żydów w Polsce, bo społeczność żydowska istnieje naprawdę tylko tam, gdzie naucza się Talmudu.

Edelman ma odwagę mówić prawdę nie tylko o czasie powstania w getcie, lecz także o wielu palących problemach naszej współczesności. Po wojnie został w Polsce, żeby być "strażnikiem żydowskich grobów", ale nigdy nie wystawiał Polakom rachunków, a Polska pozostała jego ojczyzną. Marek Edelman, ostatni dowódca powstania w getcie warszawskim, lekarz, działacz opozycji, kawaler Orderu Orła Białego, opowiada o Bundzie, czasie zagłady, o życiu w komunistycznej, a potem w wolnej Polsce. Tak naprawdę jednak Strażnik to opowieść o Szmulu Zygielbojmie, Mordechaju Anielewiczu, Cywii Lubetkin i innych ludziach, których historia wystawiła na najcięższą próbę./Nota wydawcy/

Wydawnictwo ZNAK 

Kugel w suce, królowa Saby i Schopenhauer...Mijam aptekę, kiosk, kwiaciarnię i skwer z rozłożystym dębem. Widać i czuć jesień. Minął Nowy Rok i Jom Kipur. Jest sam środek Jesiennych Świąt. Niebawem Sukot. Opowiem Wam pewną jesienną historię, która przed laty wydarzyła się w Jerozolimie, dokładnie między Dniem Pojednania a Świętem Szałasów.  Gdy opuszczałem Stare Miasto zapadał już zmierzch. Skierowałem się w stronę ortodoksyjnej dzielnicy Stu Bram. - pisze Jakub Skrzypczak.
W powietrzu czuć było zbliżającą się jesień. Jerozolima zmieniła się nie do poznania. Na ulicach, podwórkach, balkonach i dachach stały już szałasy, gdzieniegdzie jeszcze dokonywano ostatnich poprawek, uzupełniano poszycie dachu, dekorowano suki. Na straganach sprzedawano długie liście palmowe, pachnący mirt i żółte etrogi - marsjańskie zmutowane cytryny.

Tora opowiada o pochówku Moszego: „I pochowano go w dolinie krainy Moabu naprzeciw Bet-Peor, a nikt nie zna jego grobu aż po dziś dzień.” (Dwarim 34:6). Komentarz Rasziego: „Naprzeciw Bet-Peor – Jego grób gotowy był już od czasów sześciu dni stworzenia świata, jako pokuta za incydent z Peor . Był on jedną z rzeczy stworzonych w erew Szabatu, przy zmierzchu. („Baal Peor” – to nazwa bałwochwalczego incydentu, grzechu awoda zara popełnionego przez naród Izraela, w ramach którego Izraelici uprawiali nierząd z kobietami Moabu.)

Sukot zaczyna się już za chwilkę - 2 października 2009. Święto szałasów (zwane także świętem Kuczek) wg. kalendarza hebrajskiego zaczyna się 15 dnia miesiąca Tiszri i trwa przez 7 dni w Izraelu, a 8 dni w diasporze. Upamiętnia ono 40 lat wędrówki Izraelitów przez pustynię po wyjściu z Egiptu, gdy musieli oni mieszkać w szałasach - nazwa święta pochodzi od hebrajskiego suka - szałas. Dlatego na czas tego święta budowane są prowizoryczne szałasy, w których według biblijnego nakazu ma wtedy przebywać Żyd, "aby pokolenia wasze wiedziały, że w szałasach kazałem mieszkać synom izraelskim, gdy wyprowadziłem ich z ziemi egipskiej"(Księga Kapłańska 23,42).

Sukot jest również świętem rolniczym. W czasach starożytnych podczas tego święta Żydzi pielgrzymowali do Jerozolimy, niosąc doroczne zbiory, aby złożyć je na ofiarę w Świątyni. Jest to obok Pesach i Szawuot jedno spośród trzech świąt pielgrzymich - szalosz regalim - jak również jedno z trzech świąt plonów.