Bardzo popularny jest zwyczaj, że mężczyźni chodzą do mikwy przed Jom Kipur. Niektórzy udają się tam przed Rosz Haszana i/lub przed każdym żydowskim świętem. W społecznościach chasydzkich jest powszechnym zwyczaj, że mężczyźni idą do mykwy przed Szabatem i/lub każdego dnia przed modlitwą. Niektóre społeczności przestrzegają zwyczaju, że ojciec idzie do mykwy przed uroczystością obrzezania syna. Inny zwyczaj, obecny w niektórych środowiskach wymaga, aby kohen skorzystał z mykwy przed nabożeństwem, podczas którego wygłasza błogosławieństwo kapłańskie. Ezra zwany Skrybą (około 450 rok p.n.e.) orzekł, że ba'al keri - mężczyzna, który miał wyciek nasienia (z jakiegokolwiek powodu) - powinien użyć mykwy. Jednak ten dekret nie został zaakceptowany przez większość w żydowskiej społeczności i dlatego został unieważniony. Mimo to niektóre społeczności podkreślają potrzebę oczyszczenia (porzez opłukanie lub jego zanurzenie) ciała wodą po keri, ale mykwa nie jest wtedy wymagana i może być do tego użyta zwykła woda bieżąca z kranu.

Rabin Arje Kaplan z"l w "Wodach życia" łączy prawa nieczystości z opowieścią na początku księgi Bereszit (Genezis). Według Bereszit, poprzez zjedzenie owocu, Adam i Ewa przynieśli światu śmierć. Rabin Kaplan zwraca uwagę, że większość praw nieczystości odnosi się do jakichś form śmierci (lub, w przypadku cyklu menstruacyjnego, do utraty potencjalnego życia). Ktokolwiek wchodzi w kontakt z jakimś przejawem śmierci, musi zanurzyć się w wodzie, która jest określana w Bereszit jako wypływająca z Ogrodu Rajskiego (źródła życia), aby oczyścić się z tego zetknięcia ze śmiercią (a więc, poprzez analogię, oczyścić się z grzechu).

Istnieją dwa rodzaje zbiorników wodnych używanych w mikwaot (pomijając oczywiście fakt, że można użyć jako mykwy jakiegokolwiek naturalnego zbiornika jak np. morze, rzeka lub jezioro). Są to: bor haszaka i bor zri'a. Bor haszaka oznacza "studnię z nakładającą się na siebie/mieszającą się" wodą. Ten rodzaj mikwaot działa następująco: deszczówka (lub woda ze studni głębinowej itd.) wypełnia zbiornik, którego pojemność nie jest mniejsza niż 40 sea^[*]. W zbiorniku tym znajduje się otwór, który decyduje de facto o tym, jak wysoko sięga woda. Po drugiej stronie tego otworu znajduje się basen dla osób, które chcą dokonać zanurzenia, wypełniony wodą z kranu o łagodnej temperaturze. Gdy poziom wody z kranu w basenie podnosi się do wysokości otworu łączącego dwa zbiorniki (basen i zbiornik z koszerną wodą deszczową), woda w basenie miesza się z koszerną deszczówką i każdy może korzystać z basenu, aby osiągnąć rytualną czystość. Woda w basenie "nakłada się na/miesza się z" wodą koszerną i - voila - mamy koszerną mykwę w basenie! Aby mieszanie się obu wód następowało stale, przestrzegany jest powszechnie zwyczaj napełniania basenu tak, aby otwór pomiędzy basenem a zbiornikiem z deszczówką znajdował się poniżej poziomu wody. Ten rodzaj konstrukcji jest nazywany bor haszaka ("studnia z nakładająca się na siebie wodą"), ponieważ swobodne łączenie się tych dwu rodzajów wody decyduje tu o wszystkim.

Druga metoda, także powszechne stosowana w mikwaot, nazywana jest bor zri'a - "studnia dolewanej wody". Najpierw, jak zawsze, potrzebny jest pojemnik z koszerną wodą, w minimalnej ilości takiej samej, jak poprzednio. Różnica pomiędzy tym rodzajem mykwy, a omawianym poprzednio, polega na sposobie, w jaki woda bieżąca (niekoszerna) przedostaje się z kranu do basenu. W przypadku omówionym powyżej (czyli bor haszaka), basen był napełniany bezpośrednio z wodociągu i stawał się koszerną mykwą wtedy, gdy jego woda mieszała się z koszerną wodą ze zbiornika. Tu jest inaczej. Woda z kranu wlewana jest bezpośrednio do zbiornika z koszerną wodą (w którym musi się już znajdować co najmniej 40 sea koszernej wody!). Ten zbiornik również połączony jest z basenem przy pomocy otworu. Gdy zbiornik z koszerną wodą napełnia się (w efekcie nalewania do niego wody z kranu) powyżej otworu łączącego, woda przedostaje się do basenu. Gdy basen jest wypełniony wodą do poziomu co najmniej 40 sea jest koszerny i staje się mykwą do rytualnego oczyszczenia. Pomysł tkwiący za taką konstrukcja mykwy jest dość prosty:

W chwili, gdy woda z kranu dociera do koszernej wody w zbiorniku, woda kranowa ulega "unieważnieniu" i łączy się z koszerną wodą mykwy. Staje się wtedy tak samo koszerna jak oryginalna woda w zbiorniku i jako taka przedostaje się przez otwór do basenu, posiadając te same właściwości, które sprawiają, że może być użyta do oczyszczenia, gdy tylko basen zawiera nie mniej, niż 40 sea tej wody.

W praktyce różnica pomiędzy tymi dwiema, opisanymi powyżej metodami, polega na częstotliwości wymiany koszernej wody w zbiorniku. Gdy stosowany jest system bor haszaka, potrzeba wymiany wody jest częstsza. Dzieje się tak dlatego, że nawet jeśli woda w basenie wymieniana jest po każdorazowym użyciu, to zanieczyszczenia pojawiające się w basenie przedostaną się łatwo do zbiornika i pozostaną w nim, czyniąc po jakimś czasie koszerną wodę w zbiorniku brudną. Nie stanowi to jednak żadnego problemu, gdy zastosowany jest system bor zri'a. Koszerna woda w zbiorniku jest wymieniana i odświeżana praktycznie za każdym razem, gdy mikwa jest napełniana nową wodą z kranu, poprzez nalewanie jej do zbiornika z koszerną wodą. To częste uzupełnianie świeżej wody kranowej w zbiorniku wypełnionym wodą koszerną, przesądza o nazywaniu tej metody bor zri'a - "studnią dolewanej wody". Nietrudno sobie wyobrazić, że w miejscach, gdzie nieczęsto pada i gdzie woda deszczowa jest rzadkością, ten drugi sposób konstruowania mykwy będzie stosowany chętniej.

Chciałbym zakończyć kilkoma inspirującymi słowami na temat idei mykwy. Słowo mikwa ma ten sam źródłosłów, co hebrajskie słowo oznaczające nadzieję (tikwa) i istnieje tradycja alegorycznego stosowania tego słowa w odniesieniu do "nadziei w Haszem" (Bogu). W Księdze Jeremiasza czytamy: "O Haszem, nadziejo (tikwe) Izraela, wszyscy, którzy Cię opuszczą, będą zawstydzeni... bo opuścili źródło żywej wody" (17:13). W Talmudzie (Joma 85b) Rabbi Akiwa porównuje zanurzenie w mykwie do relacji pomiędzy Bogiem a Izraelem. Tak jak mykwa oczyszcza skażonych, tak Święty Jedyny, niech będzie błogosławiony, oczyszcza Izrael.

Inna alegoria nawiązuje do trzynastego Pryncypium (trzynastej zasady) Wiary w judaizmie, głoszącego, że Sprawiedliwi dostąpią w przyszłości zmartwychwstania. "Żywa woda" - pozbawiona życia w stanie zamrożenia (jako lód) - bez wątpienia stanie się znów "żywą wodą", gdy lód się stopi. Dlatego jest zwyczajowo przyjęte odczytywanie siódmego rozdziału traktatu Mikwaot (należącego do Miszny), po zakończeniu pogrzebu. Traktat ten obejmuje prawa mykwy i siódmy rozdział zaczyna się dyskusja analizującą, co może, a co nie może być koszernym źródłem wody dla mykwy.

Żyjemy w czasach cudów. Gdy piszę ten artykuł, trwają właśnie prace wykończeniowe przy konstrukcji dwóch nowych mikwaot w Łodzi - coś, co nie zdarzyło się od czasów przed drugą wojną światową. Jest moją modlitwą i moim błogosławieństwem, aby ta mykwa, rytualna łaźnia, była tikwą - nadzieją na przyszłość żydowskich społeczności w Polsce. Amen.
(tłum. Paweł Jędrzejewski)

^[*] Sea to halachiczna miara w Talmudzie. Istnieją różne opinie, jak znaczna jest to objętość. Począwszy od opinii Gaona Ha-Raw Awrahama Chaima Nae, który uważa, że to 8,3 litra, aż do 14,3 litra według tego, co twierdził Chazon Isz. Według pierwszej opinii niezbędne są więc 332 litry, podczas gdy według drugiej - 572 litry.