Gmina żydowska

POLUB NAS :)

Nasz You Tube

Kliknij TUTAJ

KONTAKT

BIURO

Fundacja Synagoga Nowa

PIC 913955244

NOWE

POPULARNE

The National Library of Israel

Posen Library

KLIK

Kalendarz

Portal Chaim

Portal o Żydach, artystach i kulturze

Bar Micwa Ryana

Kliknij TUTAJ

Blog Leona Jedwabia z Australii

Moja podróz przez Holokaust

Koszerne produkty

Chabad

JUDAICA

Szalom TV

KOL POLIN

Archiwum

Auschwitz a Bóg

Holokaust
02.02.2020.
Czy w ogóle możliwe jest twierdzenie, że Holocaust stanowił jakąś karę, którą dotknął Bóg Żydów za ich grzechy? O tym, że takie twierdzenie jest możliwe, przekonują fakty: pojawiło się ono przecież w poglądach niektórych ortodoksyjnych rabinów. Widzieli oni w prześladowaniach Żydów i w Holocauście karę za grzechy, odwołując się do . koncepcji mipenej hataenu („z powodu naszych grzechów jesteśmy karani”) wyprowadzonej z ksiąg prorockich. Dodajmy, że jest to stanowisko mniejszościowe Dominującym poglądem przeciwnym, reprezentowanym przez przeważającą większość we współczesnym nurcie ortodoksyjnym (przez rabinów Josepha Soloveitchika, Abrahama Besdina, Normana Lamma, Emanuela Rackmana, Eliezera Berkovitsa) i w innych nurtach judaizmu, jest przeświadczenie, że Holocaust był potwornym, zbrodniczym nadużyciem przez człowieka daru wolnej woli i działaniem wbrew temu, co nakazał Bóg. Nazistowscy, niemieccy mordercy łamali uniwersalne Boskie i ludzkie prawa, a nie stanowili „narzędzia kary” z przyzwolenia Boga. Pojawia się jeszcze trzecie stanowisko, reprezentowane przez ludzi, którzy pod wpływem zetknięcia się z potwornościami Holocaustu tracili wiarę lub oskarżali Boga o to, że zezwolił na tak straszliwe zło. Większość żydowskich świąt jest okazją do wyrażania wdzięczności Bogu i okazywania miłości do Niego. Jednak Jom ha-Szoa (Dzień Pamięci Holocaustu) obchodzony w miesiącu nisan nie wywołuje takich emocji. Dlatego właśnie jeden z ortodoksyjnych rabinów proponował przed laty, aby w ten dzień Żydzi zbierali się w synagogach – i siedzieli w milczeniu. Nie powinien odmawiany być Kadisz, bo modlitwa ta przywołuje wielkość i wspaniałość Boga. Żydzi powinni siedzieć bez słowa i bez słowa rozchodzić się do domów. Jak stara się odpowiedzieć tym ludziom judaizm? Wolna wola pozwala wybierać dobro lub zło. Bóg powiedział ludziom, co mają czynić ze swoją wolną wolą. Wskazał im, co jest dobre, a co złe. To ludzie, przeciwstawiając się woli Boga, wybierali wielokrotnie w dziejach mordowanie milionów innych ludzi: np. w Europie podczas drugiej wojny światowej – gdzie blisko dwóch na każdych trzech Żydów zostało zamordowanych; w Imperium Osmańskim, gdzie w latach 1915-17 wymordowanych zostało około półtora miliona Ormian, w latach trzydziestych XX wieku na Ukrainie – podczas sztucznie wywołanego przez władze komunistyczne głodu, gdy ogromna część populacji została skazana na zagładę; także w Kambodży w latach siedemdziesiątych ubiegłego stulecia, w czasie panowania Czerwonych Khmerów, gdy jedna trzecia mieszkańców tego kraju zginęła w masowych egzekucjach. Wszystkie te zbrodnie były efektem świadomego wyboru dokonanego przez ludzi. Ten świadomy wybór jest rezultatem moralnej wolności, którą posiada człowiek. Dlaczego Bóg zezwala na takie zło? Przekonanie, a nawet przypuszczenie, że Bóg musi lub powinien nie dopuszczać do istnienia zła albo że jest zobowiązany je powstrzymywać – nie jest zgodne z teologią i filozofią judaizmu. Judaizm twierdzi, że Bóg dopuszcza, aby ludzie popełniali zło, ponieważ dał ludziom wyjątkowy dar: wolność wyboru. „I powiedział Bóg: Człowiek stał się wyjątkowy [na ziemi] jak my [w niebie], znający dobro i zło” (Bereszit 3, 22). Wolność wyboru zakłada, że człowiek może popełnić zło albo może czynić dobro; może wybrać posłuszeństwo albo sprzeciw. „Jeśli człowiek byłby zmuszony do zachowywania się [w jakiś sposób], to wszystkie nakazy i zakazy Tory byłyby bezcelowe i nie miałyby żadnej wartości” (Rambam, Szmona prakim). Ludzie mają swobodę budowania obozów śmierci i gułagów tak samo jak budowania szpitali i sanatoriów dla przewlekle chorych. Człowiek stworzony został w taki sposób, że również zło, a nie jedynie dobro, stanowi dla niego przedmiot pożądania. Bez tej cechy byłby zupełnie inną istotą, żyjącą poza światem etyki. Gdyby nie atrakcyjność zła i gdyby tylko czynienie dobra było dla człowieka pociągające, nie byłoby ono ludzkim świadomym wyborem, a więc nie byłoby zasługą – człowiek wytwarzałby dobro jak jedwabnik swoją nić, ale czy to, co wytwarzane instynktownie, bez udziału wyboru i woli, miałoby cokolwiek wspólnego z ludzkim dobrem? Jeżeli Bóg miałby interweniować i zapobiegać aktom zła, nie istniałby etyczny wybór. Gdyby Bóg zapobiegał ogromnemu złu, dlaczego nie miałby zapobiegać złu nieco mniejszemu? A jeżeli nie dopuszczałby do istnienia tego nieco mniejszego zła, dlaczego miałby dopuszczać do istnienia trochę jedynie mniejszego od tego, które – przy braku największego – wydawałoby się wtedy ogromne? Jedyną możliwością byłoby więc niedopuszczanie do obecności jakiegokolwiek zła. Konsekwencją całkowitej likwidacji zła byłoby, jak zauważyło wielu filozofów, istnienie ludzi jako bezwolnych robotów, zaprogramowanych wyłącznie na czynienie dobra. Roboty zamiast wolnych ludzi?! Czy bycie robotem pozbawionym wolnej woli jest lepsze, niż bycie wolnym człowiekiem, który ma prawo podejmowania etycznych decyzji? Czy chcielibyśmy, aby otaczały nas roboty, zamiast ludzi? Czy sami chcielibyśmy nimi być? Oskarżanie Boga o istnienie zła nie ma sensu ani w wymiarze teologicznym, ani z punktu widzenia logiki. Bóg nie zbudował Auschwitz i gułagów, ani nigdy nie nakazał człowiekowi ich zbudowania. Wręcz odwrotnie: zdecydowanie nakazał „nie morduj”. Powiedział więc wyraźnie i jasno, co zrobić, aby nie było zła. Cała reszta jest wyborem dokonywanym przez ludzi. Czyli to nie Bóg, ale – taki jest dominujący (choć nie jedyny) pogląd judaizmu – „ludzie ludziom zgotowali ten los”. A ofiary Holocaustu to kedoszim – uświęceni męczennicy (pogląd rabina Menachema M. Schneersona). W książce D. Pragera i J. Telushkina („Dziewięć pytań na temat judaizmu”) czytamy: „Holocaust może czynić wiarę w Boga trudną, ale wiarę w człowieka – wyklucza. Razem z sześcioma milionami Żydów i dziesiątkami milionów innych wymordowanych przez nazistów i komunistów, musimy pochować doktrynę, która umożliwiła narodziny komunizmu i nazizmu: wiarę, że człowiek jest istotą najwyższą. Po Auschwitz i Archipelagu Gułag mamy dwie możliwości: wierzyć w człowieka pod władzą Boga, albo nie wierzyć w nic. Pytanie, które trzeba postawić po Auschwitz i Archipelagu Gułag nie brzmi: Gdzie był Bóg?, ale: Gdzie jest człowiek?„. To nie Bóg zbudował obóz Auschwitz i – dodajmy – nie Bóg go wyzwolił Aby pokonać zło dysponujące aparatem przemocy i militarną siłą, byli potrzebni ludzie dysponujący nie mniejszą militarną siłą i większą wolą walki. Funkcjonowanie machiny śmierci w niemieckim obozie Auschwitz nie zostało zatrzymane przez protesty pacyfistów, ale przez ludzi z karabinami maszynowymi i artylerią. To podstawowa lekcja historii, która udowadnia, że tak jak zło jest dziełem człowieka, a nie Boga, tak i prawdziwe zło można zatrzymać wyłącznie ludzkim działaniem: determinacją, wysiłkiem i niezbędną przemocą skierowaną przeciw temu złu. /Żródło: FŻP / (opracował Paweł Jędrzejewski)

Pray for Izrael

Am Israel Chai !

Pesach 22-30.04

ATTENTION !

About the visits

to the grave

of Akiva Eger

please stay in touch

Ten adres email jest ukrywany przed spamerami, włącz obsługę JavaScript w przeglądarce, by go zobaczyć

OrWhats App only

+48726100199

AKIVA EGER

Czytaj TUTAJ

Ambasada Izraela w Polsce

ambas1 (2).jpg

Hebrajski w Gminie

Chetnych do nauki

prosimy o kontakt

DIGITAL LAPIDARIUM

DIGITAL LAPIDARIUM

OF JEWISH CEMETERY

15-activity Jewish community of Poznan

15-lat naszej Gminy

IRENA SENDLER-KONCERT

Codzienna Miszna

Tajemniczy świat Żydów YT

oraz na Facebooku

THE 614 COMMANDMENT

JEWISH.pl

EC CHAIM

Shavei Polska

holocaustresearch

Zydowski Instytut Historyczny

C I H

TSKZ

POLIN

Wirtualny spacer po wystawie stałej

Muzeum Galicja

Trzemeszno

+ lista nazwisk

Kulmhof am Ner

Kliknij obrazek

REZERWACJE ON-LINE

Shimon Peres Funeral

Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl