Wśród drzewek posadzonych w Alei Sprawiedliwych znajduje się też drzewko
posadzone w 1963 r. przez Władysława Bartoszewskiego i Marię Kann w
imieniu Rady Pomocy Żydom Żegoty - jedynej organizacji w okupowanej Europie powołanej w celu ratowania Żydów.
Spośród ok. 22 tys. odznaczonych osób, ponad 6 tys z nich to Polacy
Medal i dyplom zostały powołane dekretem Knesetu w 1963r.
Na medalu widnieje pochodzący z Talmudu napis
"Kto ratuje jedno życie – ratuje cały świat".
Kapituła instytutu pamięci Yad Vashem przyznaje wyróżnienie osobom i rodzinom (uhonorowano również francuskie miasteczko Le Chambon-sur-Lignon), które z narażeniem własnego życia ratowały Żydów z Holokaustu podczas II wojny światowej. Uprawnieni do składania wniosków o przyznanie tytułu "Sprawiedliwego"
są sami uratowani albo ich bliscy. Poza medalem i dyplomem, Sprawiedliwym przysługuje także prawo do zasadzenia własnego drzewa w parku otaczającym siedzibę instytutu.
Osoba uznana za Sprawiedliwego jest odznaczana specjalnie wybitym medalem noszącym jej imię i nazwisko, dyplomem honorowym i przywilejem wpisania nazwiska na Murze Honorowym w Ogrodzie Sprawiedliwych w Yad Vashem. Odznaczenia są nadawane w trakcie podniosłej ceremonii w Izraelu lub w kraju zamieszkania tej osoby, gdzie działają dyplomatyczni przedstawiciele Izraela. W ceremoniach tych uczestniczą przedstawiciele miejscowego rządu i są one zawsze relacjonowane przez media. Ustawa o Yad Vashem upoważnia instytut Yad Vashem do nadania Sprawiedliwemu, w uznaniu jego zasług, honorowego obywatelstwa państwa Izrael, a jeśli już nie żyje, nadania mu pamiątkowego obywatelstwa.
Każda osoba, którą uznano za Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, jest uprawniona do otrzymania od Yad Vashem stosownego certyfikatu. Jeśli osoba ta nie żyje, jej krewny może wystąpić o nadanie jej pamiątkowego obywatelstwa. Polityką Yad Vashem jest kontynuowanie programu tak długo, jak długo wnoszone są prośby o przyznanie tego tytułu, wsparte mocnymi dowodami, spełniającymi wyznaczone kryteria.
Ważne kryteria:
- -Uratowany musi być Żydem, a tym, który ocalił mu życie, musi być nie-Żyd.
- -Z uratowaniem życia nie mogła się wiązać jakakolwiek rekompensata dla wybawcy.
- -Pospieszenie na ratunek musiało wiązać się z jakimś ryzykiem dla życia lub wolności wybawcy.
Liczba wniosków o przyznanie tytułu wynosi około 600 rocznie, z czego około 20 proc. jest odrzucanych.
Sprawiedliwy mieszkający w Izraelu otrzymuje co miesiąc wsparcie finansowe w wysokości średniej pensji. Dodatkowo przyznawany jest jemu i jego współmałżonkowi 8-dniowy zasiłek zdrowotny i zapewniane są darmowe usługi zdrowotne, w oparciu o izraelskie prawo ubezpieczeniowe. Na dzień dzisiejszy jest to kilkadziesiąt osób.
Sprawiedliwy, który cierpi kłopoty finansowe, jest wspierany, niezależnie od miejsca zamieszkania, przez fundację Jewish Foundation for the Righteous, założoną w Nowym Jorku organizację filantropijną. Anne Frank Fonds, z siedzibą w Bazylei w Szwajcarii wyszukuje osoby potrzebujące pomocy medycznej. Sprawiedliwi żyjący w Izraelu (kilkadziesiąt osób) automatycznie otrzymują rentę i cieszą się wszechstronną opieką ze strony państwa izraelskiego.
|