KONTAKT

BIURO

Wsparcie finansowe Gminy

Numery kont info

POLUB NAS :)

facebook.jpg

Nasz You Tube

ytube.jpg

The National Library of Israel

library1.jpg

Posen Library

KLIK library.jpg

Kalendarz

  calenda1.jpg

TSKZ

tskz.jpg

Bar Micwa Ryana

Kliknij TUTAJ rayan2.jpg

Blog Leona Jedwabia z Australii

Moja podróz przez Holokaust

jedwab2.jpg 

erec.jpg

Koszerne produkty

kosher4.jpg

 

Chabad

chabad.jpg
wikipardes.jpg

Szalom TV

szalomtv.jpg

KOL POLIN

Synagoga NOVA - zarys historii  Email
Autor: dr Eugeniusz Szydłowski   
synagogadawniej.jpgstarafotogr.jpgPierwsze historyczne fakty wskazują, że w Poznaniu Żydzi osiedlali się już w XIII-XIV wieku, a zatem i budowali swoje domy modlitwy – synagogi, najczęściej w okolicy Starego Miasta. Najstarszą była synagoga przy ul. Żydowskiej 15-18. W związku ze złym jej stanem technicznym, jeszcze w 1880 r. pojawiła się potrzeba wybudowania nowej synagogi. Realizację tej idei podjęto dopiero w 1902 r., w którym to roku została powołana przez Friedlandera komisja ds. wybudowania nowej synagogi dla 1100 – 1200 wiernych.

Pod budowę wybrano parcelę pomiędzy ulicami: Stawną, Wroniecką, Małymi Garbarami i przedłużeniem ulicy Żydowskiej. Po ustaleniu programu budowy, której koszt miał wynosić ca 700 tyś. marek, ogłoszono konkurs, na który nadeszło siedem projektów. Z nich wybrano projekt berlińskiej firmy: Cremera i Wolffensteina. Kamień węgielny położono 6 maja 1906 r. Prace budowlane trwały około półtora roku, a otwarcie synagogi nastąpiło w dniu 5 września 1907roku. Podstawowym materiałem budowlanym dla synagogi były dwa rodzaje cegieł oraz granit na obiegający cokół oraz stopnie. Konstrukcję dla kopuły i dla empor wykonano ze stali.
Wolnostojąca synagoga była zbudowana na planie centralnym w kształcie równoramiennego krzyża. Ramię wschodnie zostało zakończone w formie absydy. Była to półkolista, wieloboczna część synagogi, gdzie umieszczono świętą szafę oraz trybunę dla chóru. Od części północnej, wschodniej i południowej absydę otaczało szereg pomieszczeń dodatkowych, które harmonijnie łączyły się z częścią centralną synagogi, tworząc w planie półkoliste zamknięcie partii wschodniej, z nieco wystającą pięciokrotnie zamkniętą bryłą bóżnicy tygodniowej na osi. Do kwadratowego skrzyżowania, o ściętych narożnikach od północy i południa, przylegały prostokątne ramiona poprzeczne. Ramię zachodnie, przedłużone o trzyczęściowy, sklepiony przedsionek, poprzedzała nisza wejściowa. Całość została ujęta dwoma podłużnymi skrzydłami, które organicznie związane były z partią zachodnią, w których mieściły się szatnie i klatki schodowe w półkulistych ryzalitach. Obszerne wnętrze sali modlitwy, przykrytej potężną kopułą wewnętrzną, wspartą na masywnych filarach łączących się ze ścianami, poszerzono dodatkowo o otwierające się do wnętrza arkady, przypominające wnętrze bizantyjskich bazylik kopułowych z VI wieku. Średnica przestrzeni pod kopułą wynosiła 17 metrów, natomiast zasięg przylegających do niej ramion poprzecznych, przykrytych sklepieniami o kształcie beczkowatym – 14 metrów. Szczyt kopuły wewnętrznej osiągał wysokość 20 metrów. W centrum wnętrza sali ustawiono na podwyższeniu dużych rozmiarów Aaron-ha-kodesz, do którego wiodły umieszczone symetrycznie po bokach półkoliste schody. Poprzedzał je pulpit, a całość była oddzielona od sali modlitwy ażurową balustradą zdobioną marmurem.
Jako całość synagoga poznańska była dziełem budownictwa bożniczego z lat 80-tych i 90-tych XIX wieku.* Przetrwała ona w takiej postaci do 1941 r., w którym, po zmianie wewnętrznej i zewnętrznej architektury świątyni, przekształcono ją w pływalnię dla żołnierzy Wehrmachtu. W takim kształcie i przeznaczeniu, tj. pływalni, służy obecnie młodzieży szkolnej, a poprzednio również i studenckiej, do nauki pływania. W roku 2002 władze miasta Poznania przekazały budynek synagogi, wraz z placem, prawowitym właścicielom czyli Związkowi Gmin Wyznaniowych Żydowskich RP. Obecnie władze Gminy Wyznaniowej pragną po remoncie przekształcić ją w „Centrum Judaizmu i Tolerancji".

 

Notatka: *Część dotyczącą architektury opracowano na podstawie pracy E. Staszewskiej – Leszczyńskiej pt. „Poznańskie Synagogi", opublikowanej w Kronice Miasta Poznania

opracował: Eugeniusz Szydłowski, Poznań 2005

 

Am Israel Chai !

Chanuka 25.12-02.01

chanuka.jpg

ATTENTION !

About the visits
to the grave
of Akiva Eger
please stay in touch
Ten adres email jest ukrywany przed spamerami, włącz obsługę JavaScript w przeglądarce, by go zobaczyć
OrWhats App only
+48726100199

AKIVA EGER

Czytaj TUTAJ

2a.jpg

 

Ambasada Izraela w Polsce

ambas1 (2).jpg

Hebrajski w Gminie

Chetnych do nauki

prosimy o kontakt

hebr2.jpg

15-activity Jewish community of Poznan

15c.jpg

15-lat naszej Gminy

tora.jpg

IRENA SENDLER-KONCERT

sendler.jpg

Codzienna Miszna

rapoport.jpg

Tajemniczy świat Żydów YTtajemniczy.jpg

 

oraz na  Facebooku

JEWISH.pl

 jewish.jpg

EC CHAIM

ec-chaim.jpg

Shavei Polska

shavei.jpg

Zydowski Instytut Historyczny

zih.jpg

C I H

3a.jpg
wirtualny.jpg

POLIN

Wirtualny spacer po wystawie stałej

polin.jpg

mhzp_logo_new3755.jpg

Muzeum Galicja

galicja.jpg
fdzz.jpg

nissenbaum.jpg

Trzemeszno

logo.jpg+ lista nazwisk

Kulmhof am Ner

kulmhof1.jpg Kliknij obrazek

Shimon Peres Funeral

simon2.jpg

Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl