Jedna z najgłośniejszych książek o Holokauście, ciągle utrzymująca się szczytach zachodnich list bestsellerów. Wspomnienia pisarza, dziennikarza i działacza żydowskiego Elie Wesela, który jako 15 latek został z rodziną wywieziony w 1944 r. do Birkenau. Po selekcji na rampie i kwarantannie trafił do Auschwitz, potem do jednej z jego filii - Monowitz. W 1945 r. został ewakuowany do Buchenwaldu, gdzie doczekał końca wojny. Sielankowy początek opowieści, kiedy widzimy autora spokojnie żyjącego siedmiogrodzkim miasteczku, mimo trwającej wojny, mocno kontrastuje z opisem pierwszych godzin spędzonych w obozie - mordowane niemowlęta i pracujące pełną parą krematoryjne piece, smród palonych ciał i ludzkie przerażenie. Wiesel bez zbędnego patetyzmu opisuje obozową codzienność, która pozbawiała ludzi resztek godności, gdy w skrajnie nieludzkich warunkach walczyli o przetrwanie, zapominając o człowieczeństwie.

Z przerażeniem odkrywamy to nieludzkie oblicze świata i człowieka, tym bardziej straszne, że widziane oczami 15 letniego dziecka, które przestaje nim być.

Recenzja czytelników: 

Obowiązkowa lektura każdego porządnego człowieka...

(2008-10-23) Izabella Urbańska 

  "Noc" pokazuje, ile jest w stanie znieść człowiek w obliczu nieustannego zagrożenia, cierpienia i śmierci. Wojna, a ściślej Holocaust, to test na człowieczeństwo zarówno dla ofiar jak i dla ich ciemiężców. Odsłania prawdę o nas samych - prawdę, której nie chcielibyśmy znać. Często zaskakuje bezlitosną szczerością, ujawniając, jak wiele w nas zła, kiedy uświadamiamy sobie, podobnie jak bohater - książki 15-letni chłopak, że udręczony człowiek obok jest już bardziej kłopotem niż ojcem, którego przecież kochamy; że ostatni kawałek chleba lepiej zjeść samemu niż dzielić się nim z najbliższą osobą, która przecież i tak nie ma szans na przeżycie. Jak łatwo zapomina się o wszystkim, bez czego nie można było wyobrazić sobie dotąd życia: o rodzicach, moralności, Bogu... Wszystko blednie wobec jednego pragnienia - żyć! Obozy koncentracyjne, w których toczy się większa część akcji książki, zredukowały człowieka do jego żołądka. Należało zrobić wszystko, by zaspokoić głód. Choćby tylko trawą i obierkami. Elie Wiesel swoją obozową gehennę przeżył jako kilkunastoletni chłopiec. W tym wieku zdobył wiedzę, która na zawsze zmienia człowieka, odbierając mu wiarę w dobro, sprawiedliwość, Boga i drugiego człowieka, stając się piętnem, z którym zawsze już trzeba żyć. Relacja, najpierw o wojennych losach rodziny autora, a następnie o obozowej męce jego i ojca, zadziwia swą prostotą i spokojnym tokiem narracji. Nie ma tu chęci epatowania okrucieństwem, choć opis tego, co było doświadczeniem pisarza, przeraża. Obraz płonących domów pełnych ludzi, strzelanie do niemowląt na oczach ich matek, obozowe selekcje, cierpienie przewożonych w bydlęcych wagonach Żydów, dewaluacja ludzkiego życia, które można kupić za kawałek chleba lub złotą koronkę z zęba, a wszystko to opowiedziane tak, jakby było to oczywiste i zrozumiałe, ale przecież okupione niewyobrażalnym cierpieniem. Chociaż ta książka nie zawiera niczego, o czym wcześniej byśmy nie wiedzieli - i tak warto ją przeczytać - ku przestrodze i ku pamięci. Powinna ona być obowiązkową lekturą każdego porządnego człowieka.

 Elie Wiesel, ur. 1928 - amerykański pisarz i dziennikarz, pochodzenia rumuńsko-żydowskiego. Urodzony w ortodoksyjnej, wielodzietnej rodzinie chasydów, w czasie wojny był więźniem obozów koncentracyjnych w Oświęcimiu i Buchenwaldzie(w Birkenau zginęły jego matka i siostra, w Buchenwaldzie ojciec). Po wojnie wyjechał do Francji, gdzie studiował na Sorbonie i rozpoczął pracę dziennikarską, jako współpracownik czasopism francuskich i izraelskich. Wiesel był przewodniczącym amerykańskiej U.S. Holocaust Memorial Council - a swą działalność społeczno-polityczną i twórczość poświęcił martyrologii Żydów. Był inicjatorem budowy United States Holocaust Memorial Museum. Jest profesorem nauk humanistycznych w Boston University. Napisał ponad 40 dzieł, m.in. powieści, Un di Velt Hot Geshvign (A świat pozostał milczący, 1956), La ville de la chance (1962), Le mendiant de Jerusalem (1968), Le testament d'un poete juif assassine (1980), L'oublie (1989), opowiadania, dramaty, opowieści chasydzkie i talmudyczne, eseje. W 1986 otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla. W USA otrzymał w 1986 roku Congressional Gold Medal of Achievement. Jest aktywnym syjonistą, w 1997 roku otrzymał odznaczenie Guardian of Zion Award.

/żródło: merlin.pl/