Szema Israel........ |
Werset
z Dewarim (Księgi Powtórzonego Prawa): "Słuchaj, Jisraelu - Haszem jest
naszym Bogiem, Haszem jest Jedyny" ("Szema Jisrael Adonaj Elohejnu
Adonaj Echad") rozpoczyna modlitę Szema, która traktowana jest jako
wyznanie wiary. Wypowiedzenie tego wersetu oznacza, iż świadomie
potwierdza się jedyność Boga, a także bierze na siebie ol malchut
szamaim czyli "jarzmo Królestwa Niebios".
Werset ten wypowiada się na
głos (prawa dłoń zakrywa wtedy oczy, co ma zapewniać pełną koncentrację
na wypowiadanych słowach). Po nim, odczytywany jest szeptem werset
"Błogosławione jest Imię Chwały Jego Królestwa na wieki wieków".
Wokół słowa echad narosła pewnego rodzaju kontrowersja.
Wynika ona z faktu, że niektórzy przedstawiciele teologii Trójcy
Świętej próbują znaleźć potwierdzenie swojej wiary w tekście Tory. W
związku z tym przypisują słowu echad taki sens, który obejmowałby
"jedność złożoną" (w znaczeniu "jedności składającej się z elementów") i
znaczyłby więcej niż "pojedynczość".
W
hebrajskim istnieją trzy słowa, które wiążą się z tym problemem. Oto
one: echad - oznaczające "jeden", jachid - które znaczy "pojedynczy"
("sam") i wreszcie jachad - czyli "razem".
Bóg
był jachid (pojedynczy, wyłączny i sam), nim stworzył świat. Teraz, gdy
istnieje kosmos i człowiek, który ma wolność wyboru - Bóg jest echad
(jeden - ponieważ nic, co istnieje, nie jest Nim - poza Nim samym).
W
słowie echad nie chodzi o jedność Boga (choć nikt nie przeczy, że Bóg
łączy w sobie w jedno różne cechy: dostojeństwo, chwałę, mądrość itd),
ale jego jedyność. Echad oznacza bardzo prostą rzecz: Bóg jest jeden i
nie ma innych bogów. To właśnie jest podstawą monoteizmu. Bóg jest także
"jednoosobowy" - oczywiście w sensie metaforycznym, ponieważ Bóg nie
może być antropomorfizowany. Oznacza to - precyzyjniej - że występuje w
jednej "osobie", a nie w więcej, niż jednej. Potwierdza to "13 Zasad
Wiary" Majmonidesa.
To, że Bóg jest jeden, stanowi absolutnie podstawowy składnik etycznego monoteizmu. Z kilku zasadniczych powodów: tylko tam, gdzie istnieje jeden Bóg, może istnieć jedna moralność. Dwaj
bogowie, lub więcej bogów, oznaczają (lub mogą oznaczać) dwa lub więcej
systemy moralne, bo bogowie mogą się między sobą różnić w poglądach.
Jeden
Bóg i jedna moralność oznaczają również, że ta moralność odnosi się do
całej ludzkości. Wynika z tego, że "nie będziesz mordował" znaczy, iż
morderstwo jest złem wszędzie i zawsze, a nie tylko w jednej kulturze.
Jeden
Bóg, który stworzył istotę ludzką - stworzył człowieka wszystkich ras.
Tylko wtedy, gdy istnieje jeden Kreator, jeden Ojciec - wszyscy jesteśmy
siostrami i braćmi.
Wszyscy
ludzie, wszystkich ras zostali stworzeni "według istoty Boga". Tylko
wtedy, gdy istnieje jeden Bóg, według istoty którego zostali wykreowani
ludzie, życie każdego człowieka jest unikalne i święte. Jeżeli bowiem
uznamy, że człowiek nie ma w sobie elementu boskiego, oznacza to, iż
jest jedynie wyjątkowo inteligentnym zwierzęciem.
A
jakie są konsekwencje takiego poglądu? Bardzo wyraźne we współczesnym
świecie: silni mogą znacznie łatwiej krzywdzić i nawet mordować słabych,
skoro nie mają z nimi żadnego wspólnego i jednocześnie transcendentnego
mianownika.
/the 614 commandment../
|
Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl