KONTAKT

BIURO

Wsparcie finansowe Gminy

Numery kont info

POLUB NAS :)

facebook.jpg

Nasz You Tube

ytube.jpg

The National Library of Israel

library1.jpg

Posen Library

KLIK library.jpg

Kalendarz

  calenda1.jpg

TSKZ

tskz.jpg

Bar Micwa Ryana

Kliknij TUTAJ rayan2.jpg

Blog Leona Jedwabia z Australii

Moja podróz przez Holokaust

jedwab2.jpg 

erec.jpg

Koszerne produkty

kosher4.jpg

 

Chabad

chabad.jpg
wikipardes.jpg

Szalom TV

szalomtv.jpg

KOL POLIN

Porządkowanie chaosu, czyli o żydowskiej filozofii "rozdzielenia"  Email
Określenie, zdefiniowanie i nazwanie dobra i zła nie jest możliwe w chaosie, a jedynie w świecie uporządkowanym. W chaosie zło i dobro ulegają relatywizacji, ich kontury zostają zatarte, a ludzie ulegają etycznej dezorientacji.
W księdze Bereszit, Tora prezentuje Boga wprowadzającego porządek w chaos ("ziemia była [na początku] bezkształtną pustką"). Odbywa się to na wielu poziomach. Stwarzając świat, Bóg oddziela jasność od ciemności, Bóg oddziela suchy ląd od wód..

 

Wprowadzanie porządku do chaosu odbywa się więc poprzez wyraźne rozdzielenie przeciwności. Nawet słowo "bara" użyte w Bereszit 1:1 oznacza przede wszystkim "stwarzanie", ale także - na co zwracał uwagę już w XII wieku Ibn Ezra -"rozdzielanie" ("Bereszit bara Elohim et haszszamaim weet haarec", co tłumaczymy: "Na początku stworzył [rozdzielił] Bóg niebiosa i ziemię."). "Stwarzanie" jest więc "rozdzielaniem".

 

W świecie ludzkim te wysiłki są kontynuowane: Bóg objawia się Moszemu i ogłasza przykazania, które będą nadawały porządek ludzkiemu (zawężając: żydowskiemu) światu. Znów chaos jest tym, czemu Bóg się przeciwstawia. Tu też mamy do czynienia z rozdzieleniem przeciwieństw.

 

Przykłady:

 

- rozdzielenie życia od śmierci: np. micwa nakazująca rozdzielenie mięsa i mleka - mięso martwego zwierzęcia jest symbolem śmierci, mleko jest napojem nowego życia. Nie można ich łączyć, gotować razem, jeść, odnosić z ich łączenia korzyści.

przekształcania świata (zauważmy, że przejście z powrotem od czasu świętego do codzienności nazywa się "hawdala" czyli rozdzielenie).

 

- rozdzielenie gatunków: micwa zakazująca krzyżowania różnych gatunkowo zwierząt, ptaków i roślin (kilajim). Także micwa zakazująca siania różnych gatunków roślin na jednym polu.

 

- rozdzielenie produktów: micwa zakazująca szaatnez, czyli mieszania w tkaninie wełny i lnu. Uzasadnienie tego prawa wynika z zamiaru odróżnienia produktu zwierzęcego od roślinnego, co nie ma znaczenia praktycznego, ale symbolizuje podział.

 

- rozdzielenie płci: micwa zakazująca noszenia przez mężczyznę ozdób kobiety i strojów kobiecych. Micwa zakazująca noszenia przez kobietę stroju mężczyzny. Micwa zakazująca kontaktów homoseksualnych („Nie będziesz obcował z mężczyzną, tak jak obcuje się z kobietą”). Porządek społeczny ludzkiego świata, opiera się na wyraźnym rozróżnieniu płci. Bez tego nie możliwe jest istnienie rodziny, a życie społeczne staje się chaosem.

 

- rozdzielenie przykazań w obrębie Aseret hadibrot (Dziesięciu Oświadczeń): nawet Dekalog został zapisany na dwóch tablicach, bo na jednej znalazły się przykazania dotyczące relacji człowieka z Bogiem, a na drugiej - człowieka z innymi ludźmi. Jest to przykład na rozdzielenie tego, co Boskie od tego, co ludzkie. Nawiązuje to do pierwszego z rozdzieleń: na "niebiosa i ziemię".

Określenie przeciwności i ich rozdzielenie nie zatrzymuje się na tych przykładach. Inne micwot i prawa halachy oddzielają przestrzeń świętą od zwyczajnej, oddzielają człowieka od zwierzęcia, podległych od zwierzchników, rodziców od dzieci, młodszych od starszych, kapłanów od nie kapłanów, a wreszcie - w uporządkowanym świecie - przede wszystkim oddzielają rzeczy najważniejsze: dobro od zła.

 

Podane przykłady mają jedynie sygnalizować niezwykle ważną sprawę: określenie, zdefiniowanie i nazwanie dobra i zła nie jest możliwe w chaosie, a jedynie w świecie uporządkowanym. W chaosie zło i dobro ulegają relatywizacji, ich kontury zostają zatarte.

Jakie są więc realne konsekwencje chaosu, któremu przeciwstawia się porządek Tory?

 

Poszkodowanymi, najbardziej narażonymi na zło są wtedy ZAWSZE najsłabsi. Chaos jest ZAWSZE środowiskiem, w którym krzywda, jakiej doznają ci, którzy nie potrafią się bronić, nie zostaje nawet dostrzeżona. Aby się o tym przekonać, wystarczy odpowiedzieć sobie na proste pytanie: kto jest zawsze najbardziej poszkodowanym w czasie jakichkolwiek wojen, rewolucji, okresów anarchii, kataklizmów, regresu kultury - wówczas, gdy społeczne i prawne normy uporządkowanego świata ulegają erozji i gdy dominuje chaos?

 

Spróbujmy odpowiedzieć sobie na jeszcze jedno pytanie: czy we współczesnym życiu społecznym, w naszej dzisiejszej kulturze zauważamy tendencje do podważania podziałów ustanowionych przez Torę? Czy zacieranie różnic między płciami i na przykład związane z tym głębokie przemiany w modelu rodziny, skodyfikowanym przez Torę i zaadaptowanym i upowszechnionym przez chrześcijaństwo, nie sygnalizują niebezpieczeństw chaosu?

 

/the 614 commandment society/

 

Am Israel Chai !

ATTENTION !

About the visits
to the grave
of Akiva Eger
please stay in touch
Ten adres email jest ukrywany przed spamerami, włącz obsługę JavaScript w przeglądarce, by go zobaczyć
OrWhats App only
+48726100199

AKIVA EGER

Czytaj TUTAJ

2a.jpg

 

Ambasada Izraela w Polsce

ambas1 (2).jpg

Hebrajski w Gminie

Chetnych do nauki

prosimy o kontakt

hebr2.jpg

15-activity Jewish community of Poznan

15c.jpg

15-lat naszej Gminy

tora.jpg

IRENA SENDLER-KONCERT

sendler.jpg

Codzienna Miszna

rapoport.jpg

Tajemniczy świat Żydów YTtajemniczy.jpg

 

oraz na  Facebooku

JEWISH.pl

 jewish.jpg

EC CHAIM

ec-chaim.jpg

Shavei Polska

shavei.jpg

Zydowski Instytut Historyczny

zih.jpg

C I H

3a.jpg
wirtualny.jpg

POLIN

Wirtualny spacer po wystawie stałej

polin.jpg

mhzp_logo_new3755.jpg

Muzeum Galicja

galicja.jpg
fdzz.jpg

nissenbaum.jpg

Trzemeszno

logo.jpg+ lista nazwisk

Kulmhof am Ner

kulmhof1.jpg Kliknij obrazek

Shimon Peres Funeral

simon2.jpg

Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl