Od Potopu Szwedzkiego do Księstwa Warszawskiego |
W latach "potopu szwedzkiego" (1655-1660) Poznań, a tym samym gmina żydowska znacznie podupadły. Od 1658 r. przez 10 lat z powodu zubożenia gmina nie mogła utrzymać rabina. W 1676 r. w Poznaniu mieszkało917 Żydów, a ich liczba stale rosła wraz z odbudową dzielnicy żydowskiej. Kolejne zniszczenia przyniosła epidemia w 1709 r. oraz szykany ze strony wojsk konfederackich w 1716-1717. W 1736 r. wylew rzeki Warty zniszczył synagogę i liczne domy mieszkalne, co zmusiło wielu poznańskich Żydów do przeniesienia się do Swarzędza. Dalsze nieszczęścia spadły na gminę w 1764 r. kiedy wielki pożar miasta zniszczył 76 domów żydowskich, trzy synagogi oraz pochłonął wiele ofiar. W takich okolicznościach najważniejszą gminą żydowską w Wielkopolsce została gmina w Lesznie. Kiedy Poznań został zajęty przez wojska pruskie w 1793 r., na czele gminy stał pobożny i sławny rabin Józef ben Pinchas ( w l. 1780-1801).W 1803 r. dawna dzielnica żydowska została zniszczona przez następny wielki pożar miasta. Władzw pruskie zezwoliły wówczas poznańskim Żydom na osiedlanie się poza od wieków wyznaczoną strefą, przekreślając tym samym granice dawnego getta. Wielu jednak Żydów zdecydowało się odbudować własne domy i pozostać. W następstwie rozbudowy miasta wokół obecnego Placu Wolności zlikwidowany został w 1804 r. dawny cmentarz żydowski. W okresie Księstwa Warszawskiego (1807-1815) gmina poznańska pozbawiona była rabina. W 1815 r. Wielkopolska ponownie została przyłączona do Prus, a Poznań stał się stolicą Wielkiego Księstwa Poznańskiego. W 1816 r. gmina żydowska w Poznaniu liczyła 4455 osób, z których większość utrzymywała sie z handlu i rzemiosła. Na czele gminy stanął wówczas najsłynniejszy rabin poznański Akiva Eger, który przewodził jej do 1837 roku., wydatnie przyczyniając się do odrodzenia życia żydowskiego nie tylko w Poznaniu, ale także w Wiwlkopolsce i poza jego granicami. /wikipedia/ |
Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl