SZABAT - SZÓSTY czy SIÓDMY dzień tygodnia? |
W krajach europejskich (i nie tylko), wszyscy idą do pracy w PONIEDZIAŁEK odnosząc wrażenie, że zaczynają w ten sposób NOWY tydzień. I „administracyjnie” mają rację. Ale NIE pod względem tradycji i wielowiekowych zasad religii (również chrześcijańskiej). Historycznie bowiem pierwszym dniem tygodnia jest niedziela, a SOBOTA – OSTATNIM. W judaizmie i w języku hebrajskim dni tygodnia nie mają nazw i określane są według ich kolejności: „pierwszy dzień”, „drugi dzień”, aż do „siódmego dnia”, który w Torze został nazwany Szabat („dzień odpoczynku”).
Pozażydowski świat przyjął – w powszechnym wymiarze – podział na siedmiodniowe tygodnie w późnym okresie Cesarstwa Rzymskiego. Oczywiście wzorcem była tu tradycja Tory, zaadaptowana przez chrześcijaństwo. Poprzez tradycję chrześcijańską nazwa tego dnia w wielu językach nawiązuje więc bezpośrednio do nazwy hebrajskiej ostatniego, najważniejszego dnia tygodnia. Przykładowo: polski – „sobota” (jedyna niesłowiańska nazwa dnia), rosyjski – subbota, portugalski – sabado, grecki - Σάββατο, węgierski - szombat, rumuński - sâmbătă itd. Rzymianie nazwali ten dzień „dniem Saturna”, stąd z kolei np. Saturday w angielskim.
Siódemka jest uważana za liczbę odzwierciedlającą naturalny rytm kosmosu. Siedem dni to jedna czwarta miesiąca księżycowego. Po Rewolucji Francuskiej próbowano eksperymentować we Francji z dziesięciodniowym tygodniem i zakończyło się to fiaskiem.
W tradycji chrześcijańskiej sobota jest również ostatnim dniem tygodnia, a niedziela – pierwszym (została ogłoszona chrześcijańskim pierwszym dniem tygodnia już około 325 roku n.e.). Początkowo chrześcijanie obchodzili wyłącznie żydowski Szabat; później z niego zrezygnowali, aby podkreślić swoją odmienność. Jednocześnie nakaz uświęcania Szabatu, obecny wśród Dziesięciorga Przykazań, został zastąpiony mniej precyzyjnym nakazem: „Pamiętaj, aby dzień święty święcić”. Mimo tych zmian, sobota pozostawała wciąż ostatnim dniem tygodnia.
Jednak współcześnie we wszystkich sferach życia w krajach europejskich sobota jest administracyjnie przedostatnim dniem tygodnia, a niedziela – siódmym i ostatnim. Stąd właśnie mylne POCZUCIE, od dawna powszechne, że SOBOTA jest dniem szóstym. Międzynarodowy Standard ISO 8601 też uznaje niedzielę za ostatni dzień tygodnia, a sobotę – za szósty.
W Stanach Zjednoczonych, zgodnie z Torą, sobota jest ostatnim dniem tygodnia. Kalendarze amerykańskie (ich większość) wyglądają INACZEJ niż europejskie.
Poniżej dwa kalendarze: w amerykańskim SOBOTA jest OSTATNIM dniem tygodnia; w polskim - NIEDZIELA.
/Paweł Jędrzejewski- the 614 commandment/ |
Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl