I ogłosił Mojżesz synom izraelskim te święta Pana. (Wajikra 23:44)

Ogłosił w rozumieniu przekazał. Co oznacza, że przekazał Mosze Izraelowi święta? Oznacza to, że przekazał im możliwość powoływania nowych świąt. Jak to możliwe? Świętość wyznaczonych czasów jest świętością, która ewoluuje. Aby to zrozumieć musimy wyjaśnić sobie kilka kwestii

 

Wraz z rozwojem historii udział człowieka w boskim planie jest coraz większy. Dlatego też pojawiają się nowe święta podczas których nie musimy odsuwać od siebie pracy. Wydarzenia purimowe dokonały się z udziałem człowieka. Dlatego też możemy działać podczas tego dnia. Wyjątkiem jest czas czytania Megilat Ester. Chanuka, która upamiętnia kilka cudów dotyczących palenia się oliwy jak i wojen toczonych przez Chasmoneurzy pozwala nam na pracę cały czas poza momentem palenia się świec chanukowych.

Ustalenie powyższych świąt było możliwe właśnie na mocy tego wersu: I ogłosił Mojżesz synom izraelskim te święta Pana.(Wajikra 23:44)

 

Następujące po nim wersy dają nam zapowiedź świąt, które w późniejszym okresie powoła naród żydowski:

 

I przemówił Pan do Mojżesza tymi słowy:
Nakaż synom izraelskim, aby ci przynieśli do świecznika czystego, wytłoczonego z oliwek oleju, aby można było nieustannie palić lampę. (Wajikra 24:1-2)

 

To zapowiedź święta chanuki. Natomiast Purim, dla którego decydujące momenty działy się podczas uczty przy stole jest zapowiedziane następująco:

 

Weźmiesz też przedniej mąki i upieczesz z niej dwanaście placków, każdy placek z dwóch dziesiątych efy mąki.
Ułożysz je w dwóch rzędach, po sześć w rzędzie, na szczerozłotym stole przed Panem; (Wajikra 24:5-6)
Wspomniane są dwie ważne micwy służby wewnątrz świątyni: zapalenie menory i szulchan panim (wystawienie chlebów). Mówi nam to, że wewnątrz świętej przestrzeni są prace, które wraz z rozwojem historii będą miały swój udział w procesie zbawienia. Dokona się w momencie wykupienia Izraela z niewoli i przyjściu Mesjasza. Ten czas reprezentowany jest przez święto Jom Haacmaut (Dzień Niepodległości Izraela), które dokonało się całkowicie drogą naturalną – w całości z udziałem człowieka, ale też w całości z udziałem Boga. Innymi słowy: Jom Haacmaut to współpraca w drodze do świętości, sukces wszystkich świąt'

 

Pytanie: gdzie jest fragment odpowiadający temu świętu? Jeżeli istnieje to również musi znajdować się w naszej parszy wymieniającej święta. Czytamy zatem w następnym fragmencie:

A oto był między synami izraelskimi syn pewnej kobiety, Izraelitki, ale męża Egipcjanina. Ten syn Izraelitki pokłócił się w obozie z pewnym mężem Izraelitą.(Wajikra 24:10)

 

Kim jest ten człowiek? Napisane jest, że był synem matki żydowskiej i ojca egipskiego. Wiemy zatem, że jego tożsamość była mocno skomplikowana. Nie wie czy czuć się Israeli czy Micri? Czy znamy kogoś z podobnymi problemami? Tak – Mosze. Dlaczego właśnie osoba o niejasnej sytuacji narodowościowej została wybrana przez Boga do planu wykupienia Izraela? Dokładnie ze względu na złożoność tej tożsamości. Samo wybawienie Izraela miało być wybawieniem o wymiarze uniwersalnym dotyczącym całego świata, a nie tylko jednego narodu. Jeśli zapytamy Egipt jak przyczynił się do wybawienia Izraela będzie mógł odpowiedzieć: dałem Moszego. I również oczekujemy, że zachodnia kultura da nam kogoś kto zapoczątkuje wybawienie Izraela z wygnania.

 

Ciekawym jest fakt, że pod koniec XIX wieku były grupy religijnych Żydów, które myślały a nawet zapoczątkowały ruch osiedlania się w Ziemi Izraela. Ale w żadnej z nich nie narodził się ktoś taki jak Theodor Herzl kto myślałby w kategoriach politycznych. Nie było kogoś kto domagał się państwa. Czemu? Ponieważ nauki polityczne nigdy nie były częścią Bet Midraszu. Znajdowały się w niej sztuka, filozofia i inne nauki humanistyczne, ale nie polityka. Aby to się dokonało potrzebny był taki mieszaniec myślący poza kategoriami. Ktoś kto urodził się w Austrii, ktoś kto był dziennikarzem w Paryżu. Ktoś kto był na granicy tożsamości do tego stopnia, że myślał nawet czy nie przejść na chrześcijaństwo. Ktoś kto tak jak Mosze wątpił w to, że ludzie przyjmą go mimo że jest kimś z zewnątrz. Ktoś kto tak jak Mosze potrzebujący Arona również potrzebował wsparcia osoby całkowicie pochodzącej z grupy.

 

Ktoś taki się pojawił. Był nim Herzel. A za Herzlem inni przywódcy syjonizmu, którzy zawsze potrzebowali kogoś kto będzie podbiciem, wzmocnieniem ich kierunku w oczach tych, którzy patrzą bardziej tradycyjnymi oczami.

 

Czytamy dalej: Syn tej kobiety Izraelitki bluźnił imieniu Pana i przeklinał go; przyprowadzono go tedy do Mojżesza. Matka jego nazywała się Szelamit, a była córką Dibriego, z plemienia Dan.(Wajikra 24:11)

 

Bluźnierca zostaje przyprowadzony przed oblicze Mojżesza. Bluźnierca to ktoś bezczelny, chucpan. Pewna tradycja mówi, że Mesjasz to ten który zbawi świat właśnie poprzez chucpe. Chucpa córki Lota pozwoliła nazwać syna, który pochodził z kazirodczego związku – Moab (znaczenie: „od taty”). Właśnie od Moaba pochodził Mesjasz Król Dawid. Mojżesz nie był

Mesjaszem ponieważ był tym który daje Tore, a Tora nie objawia się przez chucpe.
Przyprowadzono więc bluźnierce przed oblicze Moszego i zapytano: Co z nim? Czy on jest Mesjaszem? Mosze zawiesił sprawę do czasu konsultacji z Bogiem.

 

I przemówił Pan do Mojżesza tymi słowy:

Wyprowadź bluźniercę poza obóz, a wszyscy, którzy to słyszeli, niech położą ręce swoje na jego głowie i niech ukamienuje go cały zbór. (Wajikra 24:13-14)

 

Bóg odpowiedział: nie, to jeszcze nie jest odpowiedni czas. Co przypomina nam położenie rąk na głowie bluźniercy? To tak jak w przypadku ofiary zagrzesznej. Jest tutaj więc podobieństwo do służby świątynnej. Ofiara zagrzeszna czyli coś co musi zostać poświęcone abyśmy my mogli iść dalej.

To z kolei łączy się z ideą Mesjasza syna Josefa, ale tym tematem zajmiemy się innym razem.

 

rabin Dawid Szychowski

SZABAT SZALOM !