Hasło tegorocznych obchodów zobowiązuje. Czego nie powinniśmy przeoczyć?

„Pokój! Pokój dalekim i bliskim” to temat XXI Dnia Judaizmu, zaczerpnięty ze starotestamentalnej księgi Izajasza. Obchody trwać będą dziesięć dni. Program obchodów poniżej, oraz wywiad z dr ks. Jerzym Stranzem.

PROGRAM

10 stycznia (środa), godz. 18.00

„Szalom Alejchem” – otwarcie wystawy poświęconej tradycji

i kulturze żydowskiej

ODK Pod Lipami (wstęp wolny)

11 stycznia (czwartek)

godz. 12.00

„Uświęcanie Szabatu jest celem Szabatu”

- warsztaty dla młodzieży (zaproszenia)

godz. 18.00

„Szabat szalom” – wykład otwarty

Prowadzenie: Szymon Zadumiński (Gmina Żydowska)

Magda Tomczak (Stowarzyszenie Coexist)

Siedziba Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich, ul. Stawna 10

12 stycznia (piątek), godz. 18.00

Salon Poezji Pod Lipami

„W blasku menory” – wieczór poezji żydowskiej

W programie: Abraham Szlonski, Natan Zach, Osip Mandelsztam, Rywka Basman, Rachela Bojmwoł, Mordechaj Gebirtig, Henryk Grynberg i inni

Prowadzenie: Kalina Izabela Zioła. Śpiew: Tomasz Bateńczuk

ODK Pod Lipami (zaproszenia do odbioru od 2 stycznia)

13 stycznia (sobota), godz. 12.00

Krakowski Salon Poezji

Księga Rodzaju oraz „Dęby patriarchy Izaaka” Romana Brandstaettera (fragmenty)

Czyta Dorota Segda. Na harfie towarzyszy Natalia Różańska

Wybór i wprowadzenie: prof. Wiesław Ratajczak (UAM)

Teatr Muzyczny w Poznaniu, ul. Niezłomnych 1e (bilety)

14 stycznia (niedziela), godz. 18.00

„Aryjska para”(2004), reż. John Daly – projekcja filmu

Wprowadzenie: dr Damian Pałka

ODK Pod Lipami (zaproszenia do odbioru od 2 stycznia)

15 stycznia (poniedziałek)

godz. 12.00

„Melodia może czas pokonać”

Pieśni i piosenki żydowskie w wykonaniu laureatów

Wielkopolskiego Konkursu Piosenki Żydowskiej

Prowadzenie: Małgorzata Maciejewska i Joanna Koczorowska

Sala Biała Urzędu Miasta (wstęp wolny)

godz. 18.00

Strategie i przypadki. Losy poznańskich Żydów podczas II wojny światowej Wokół przygotowywanej książki wspomnieniowej Noacha Lasmana

rozmawiają prof. Rafał Witkowski (UAM) i Andrzej Niziołek

Czyta Aleksander Machalica. Prowadzenie: dyr. Anna Gruszecka

COEXIST, czyli opowieść o obecności Żydów w Poznaniu – wernisaż wystawy

Biblioteka Raczyńskich, Herbaciarnia, pl. Wolności 19 (wstęp wolny)

16 stycznia (wtorek), godz. 18.00

„Pokój! Pokój dalekim i bliskim” (Iz 57,19)

Z Anną Bodzińską (Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej z Syjonu)

oraz Bellą Szwarcman-Czarnotą (pisarką, filozofką i redaktorką „Midrasza") rozmawia dr Cezary Kościelniak (UAM)

Na skrzypcach towarzyszy Róża Ziątek-Czarnota

Prowadzenie: ks. dr Jerzy Stranz (Stowarzyszenie Coexist)

Pałac Działyńskich. Sala Czerwona, Stary Rynek 78/79

17 stycznia (środa), godz. 19.00

 „Pokój! Pokój dalekim i bliskim” (Iz 57,19)

Nabożeństwo biblijne z udziałem przedstawicieli Gminy Żydowskiej

Przewodniczenie i komentarz: bp Damian Bryl (Archidiecezja Poznańska)

Komentarz żydowski: Paweł Mazur (Gmina Żydowska)

Zapalenie Menory Dialogu: Wiceprzewodnicząca ZGWŻ w RP Alicja Kobus

Śpiew: Schola młodzieżowa Cantemus oraz Szymon Zadumiński (Gmina Żydowska)

Kościół pw. św. Wojciecha, Wzgórze św. Wojciecha 1

18 stycznia (czwartek), godz. 18.00

Szmuel Josef Agnon, „Przypowieść o skrybie i inne opowiadania” (fragmenty)

Czytanie sceniczne w wykonaniu aktorów Teatru Nowego

oraz dyskusja z udziałem prof. Katarzyny Kuczyńskiej-Koschany (UAM)

i prof. Wiesława Ratajczaka (UAM). Prowadzenie: Michał Pabian

Teatr Nowy, Scena Trzecia, wejście od Zaułka Krystyny Feldman

19 stycznia (piątek), godz. 20.00

„Szalom w Blue Note” – żydowskie inspiracje w jazzie

Michał Tokaj – fortepian, Piotr Wojtasik – trąbka; Gerard Lebik – saksofon;

Joris Teepe – kontrabas; Michał Miśkiewicz – perkusja

Gościnnie: Magdalena Zawartko – śpiew; Julia Ziembińska – harfa

Blue Note Poznań Jazz Club (bilety)

* * *

Patronat honorowy:

Arcybiskup Metropolita Poznański Stanisław Gądecki

Marszałek Województwa Wielkopolskiego Marek Woźniak

Prezydent Miasta Poznania Jacek Jaśkowiak

Dyrektor Biblioteki Kórnickiej PAN prof. dr hab. Tomasz Jasiński

Organizacja:

Referat ds. Dialogu Międzyreligijnego Archidiecezji Poznańskiej

Stowarzyszenie COEXIST

Współpraca:

Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich Filia w Poznaniu • Fundacja Synagoga Nowa • Pałac Działyńskich • Biblioteka Raczyńskich • Teatr Muzyczny w Poznaniu • Teatr Nowy w Poznaniu • ODK Pod Lipami • Zespół Szkół Ekonomicznych im. St. Staszica w Poznaniu • Parafia pw. św. Wojciecha w Poznaniu  • Wydawnictwo Świętego Wojciecha• Blue Note Poznań Jazz Club

Mecenat:

Władze Miasta Poznania

Samorząd Województwa Wielkopolskiego

www. coexist.pl

Z ks. dr Jerzym Stranzem, dyrektorem Wydawnictwa Świętego Wojciecha, przewodniczącym Stowarzyszenia Coexist i wieloletnim organizatorem Dnia Judaizmu  w Archidiecezji Poznańskiej rozmawia Andrzej Sikorski (iks)

Czy – i komu – potrzebny jest dziś Dzień Judaizmu?

Tak, jest potrzebny. Jest potrzebny przede wszystkim chrześcijanom. Religia chrześcijańska zrodziła się w łonie judaizmu, religii żydowskiej. A zatem odrzucenie czy nieznajomość źródła, z którego się Kościół wywodzi, musi owocować brakiem rozumienia samego siebie, własnej tożsamości religijnej, samej istoty chrześcijaństwa. Religia żydowska nie jest bowiem – jak podkreślał Jan Paweł II – wobec naszej religii rzeczywistością zewnętrzną, lecz czymś wewnętrznym. W obrazowy sposób opisuje tą relację Apostoł Narodów, kiedy w liście do Rzymian, posługując się metaforą drzewa oliwnego, porównuje Kościół pogan do dziczki oliwnej, wszczepionej w szlachetne drzewo, którym jest lud Przymierza. Korzenie są tętnicami, którymi dostarczany jest pokarm dla całego organizmu. Bez tych soków drzewo nie tylko, nie może wydawać kwiatów i owoców, ale usycha.

Od lat jest Ksiądz bardzo zaangażowany w dialog religijny, kulturowy, społeczny i artystyczny wspólnot chrześcijańsko-żydowskich i polsko-żydowskich. Na budowanie takich mostów porozumienia dzień, nawet tydzień to za mało... A przecież warto.

Chciałoby się rzec: „bardzo to warto”. W dialogu wezwani jesteśmy nie tylko do oczyszczenia z uprzedzeń, niechęci i stereotypów, ale i do odnajdywania nowych, twórczych myśli, postaw i słów, które mają być zwiastunami tego, co przed nami. Ufam, że przyjdzie taki czas, kiedy Żydzi – jak to wyraził rabin Irving Greenberg – będą mówić: „Błogosławiony bądź, Boże, za istnienie chrześcijaństwa, za obecność i partnerstwo chrześcijan”. Chrześcijanie będą zaś dziękować Bogu i błogosławić Go za istnienie judaizmu, za obecność Żydów, i współpracować z nimi. I będzie nas jednoczyć wspólna troska o wymiar duchowy człowieka, troska o pokój i sprawiedliwość społeczną, a także zaangażowanie w pomoc ofiarom kataklizmów i klęsk żywiołowych oraz w życzliwe wspieranie uchodźców i prześladowanych…

Najtrudniejsze – ze względu na wielość i rozmach wydarzeń – były jubileuszowe obchody X Dnia Judaizmu w 2007 roku. To wtedy po raz pierwszy przyznana została nagroda „Menora dialogu” – za zbliżanie ludzi, kultur, religii i narodów – a otrzymali ją rabin Michael Schudrich oraz abp Stanisław Gądecki. Wtedy też zrealizowaliśmy najodważniejszy i najpiękniejszy projekt w historycznym gmachu Synagogi przy ul. Wronieckiej. Było to wydarzenie artystyczno-modlitewne w 100. rocznicę otwarcia Nowej Synagogi – instalacja multimedialna autorstwa Krzysztofa Kwiatkowskiego, która prezentowała pierwotny wygląd wnętrza synagogi, a towarzyszył jej modlitewny śpiew rabina Icchaka Rappaporta i Chóru Kameralnego UAM oraz muzyka Tria Taklamakan. Z wielkim wzruszeniem wspominaliśmy pamiętny dzień w 1907 roku, kiedy to, do synagogi wniesiono zwoje Tory i po raz pierwszy w jej wnętrzach wybrzmiała modlitwa Szema Israel.  

Hasło tegorocznych obchodów zobowiązuje. Czego nie powinniśmy przeoczyć?

„Pokój! Pokój dalekim i bliskim” to temat XXI Dnia Judaizmu, zaczerpnięty ze starotestamentalnej księgi Izajasza. Obchody trwać będą dziesięć dni. Spotkamy się – między innymi – w Pałacu Działyńskich na rozmowie z Anną Bodzińską ze Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej z Syjonu oraz z Bellą Szwarcman-Czarnotą, pisarką, filozofką i redaktorką pisma „Midrasz", a potem przy płonącej Menorze Dialogu we wspólnocie chrześcijan i Żydów będziemy rozważać słowa Biblii i śpiewać Psalmy w kościele na Wzgórzu Świętego Wojciecha.

Program XXI Dnia Judaizmu na www.coexist.pl