Tylko tydzien do Rosz Haszanah... |
Email
|
Rosz Haszana – w roku 2017 zaczyna się z zachodem słońca w
środę, 20 września, a kończy o zmroku we piątek, 22 września.
Rosz Haszana (dosłownie: „głowa roku”) jest żydowskim
świętem, które najbardziej ze wszystkich żydowskich świąt wykracza w swoim
głębokim sensie także poza sprawy żydowskie i poza judaizm
Jest świętem, którego sens jest uniwersalny, bo
dotyczy całej ludzkości. Takie święta, jak np. Pesach (Wyjście z Egiptu) czy
Szawuot (otrzymanie Tory) przypominają o najważniejszych wydarzeniach w historii
Żydów i wyłącznie Żydów. Rosz Haszana nie dotyczy żadnego takiego wydarzenia,
choć nawiązuje m.in. do narodzin i poświęcenia Jicchaka (dosł. „związania” –
Akedat Jicchak). Jest to święto upamiętniające zakończenie Boskiego aktu
stwórczego, a dokładnie jego szósty dzień, w którym stworzony został człowiek.
Człowiek, który przecież nie był Żydem, ale Praojcem wszystkich ludzi.
Pierwszą ważną sprawą jest fakt, że nie jest to upamiętnianie stworzenia świata
w sensie fizycznym – galaktyk, gwiazd, planet, oceanów, zwierząt, ale
pojawienia się istoty ludzkiej. Oznacza to, że właśnie dopiero stworzenie
człowieka – jedynego dzieła Boga uczynionego „według istoty Boga” – dopełniło
świat czyniąc go ukończonym i sensownym. Dlatego Rosz Haszana – pierwszy dzień
miesiąca tiszri, rozpoczynający kolejny rok w historii świata, jest w
rzeczywistości rocznicą przypadającą o pięć (metaforycznych) dni (epok
stwarzania) później, niż ustanowione zostały podstawy świata materialnego.
Drugą ważną cechą tego święta jest to, że żydowski Nowy Rok obchodzony jest
zupełnie inaczej niż Nowy Rok w większości kultur. Nie jest okazją do radosnej
celebracji, alkoholu i zabawy. Jest Dniem Sądu. Przygotowania do tego dnia
trwają już w miesiącu elul poprzedzającym święto – i polegają na analizowaniu
własnych uczynków, szczególnie tych złych – skierowanych przeciwko ludziom i
Bogu. Celem etycznym Rosz Haszana i następującego po nim (dziesiątego dnia
tiszri) Jom Kipur jest analizowanie własnego życia, dostrzeżenie win, okazanie
skruchy, przebłaganie Boga i skrzywdzonych bliźnich. Jest szczególną cechą
judaizmu, że Nowy Rok staje się okazją do rozliczenia swojego życia, ocenienia
własnej postawy wobec Boga i ludzi.
W czasie pierwszego wieczornego posiłku w Rosz Haszana zjada się - między
innymi - owoc granatu, przed jedzeniem którego trzeba powiedzieć: „Niech będzie
Twoją wolą, aby nasze zasługi były tak liczne, jak pestki granatu”.
|