Gmina żydowska - Talerz sederowy i 4 kielichy wina

POLUB NAS :)

info kontakt

Kontakt z biurem Gminy

tylko drogą mailową

poznan@jewish.org.pl

Fundacja Synagoga Nowa

PIC 913955244

POPULARNE

Archiwum

Koszerne produkty

TSKZ

Chabad

JUDAICA

KOL POLIN

Talerz sederowy i 4 kielichy wina

Uczta pesachowa

Sama uczta musi być przygotowana w sposób szczególnie odświętny. Stół winien być przykryty białym obrusem i ozdobiony kwiatami. Na stole stawiane są dwie świece, kielichy, a jeden z nich – tak zwany Kielich Eliasza – winien być najpiękniejszy. Ważnym elementem uczty są jajka

gotowane na twardo. Od nich zazwyczaj rozpoczyna się uczta, lecz nie mogą to być te jajka, które zostaną użyte jako bejca na talerzu sederowym. Talerz sederowy to specjalny element nakrycia, podzielony na pięć lub sześć miejsc-przegródek na poszczególne, symboliczne potrawy
Zeroa („ramię” – nawiązanie do „wyciągniętego ramienia” Boga, który ocalił Izraelitów) – upieczone mięso z kością – jest symbolem historycznej, tradycyjnej ofiary pesachowej (korban pesach). Jest to potrawa wyłącznie symboliczna i nie jest zjadana;
Bejca – jajko (w skorupie) ugotowane na twardo, ale później dodatkowo opieczone w piekarniku. Symbolizuje korban chagiga, dodatkową świąteczną ofiarę składaną w czasach historycznych w Świątyni. To również jest potrawa wyłącznie symboliczna i także nie jest zjadana;
Maror – gorzkie zioła (warzywa) na surowo (może być chrzan lub sałata) – są symbolem „gorzkiego” cierpienia Izraelitów w Egipcie;Charoset – potrawa z rozdrobnionych, wymieszanych owoców, np. jabłek, gruszek i orzechów włoskich (w zależności od kraju, w którym odbywa się Pesach, mogą to być także figi, daktyle, migdały) połączonych z niewielką ilością miodu i wina – symbolizuje glinę, z której izraelici wyrabiali cegły w Egipcie, jest symbolem znoszonego tam ucisku;
Karpas – warzywo (np. rzodkiewka, seler, pietruszka, lub – rzadko – surowa cebula, ale inne niż użyte jako maror) symbolizujące „żywotność domu Izraela”;
Chazeret – drugi rodzaj gorzkich ziół (warzyw). Nie według wszystkich rabinów jest konieczny. Najczęściej stosowany jest utarty chrzan – używany jako maror na kanapki z macy (korech) lub nie zjadany jako symbol okrutnego dzieciobójstwa ze strony faraona;
Mei melach – słona woda, w której zanurzany jest karpas – jest symbolem potu i łez wylewanych przez Żydów w niewoli. Naczynie z wodą zazwyczaj stawiane jest obok talerza sederowego, ale może także być na nim ułożone
.

Podczas każdego z dwóch sederów powinno się spożywać maca szmura – macę przygotowywaną na Pesach według specjalnych procedur. Jest ona spożywana trzy razy podczas Pesach:
- po opowiedzeniu historii Wyjścia z Egiptu;

- postaci kanapki – zjadana jako korech razem z maror;

- jako element deseru (afikoman), na zakończenie posiłku.

Cztery kielichy wina

Wieczerzy sederowej towarzyszy rytuał wypijania czterech kielichów (hebr. arba kosot; jid. arbe kojses):

na zakończenie kiduszu,

po opowiedzeniu historii Wyjścia z Egiptu, ale przed zjedzeniem macy,

po zakończeniu błogosławieństwa po jedzeniu (birkat hamazon),

po deklamacji Hallelu.

Kielich Eliasza

Wspomniane cztery kielichy wina i towarzyszące im rytuały w tej samej liczbie symbolizują cztery obietnice Boga (Księga Wyjścia 6:6–7):
„Wyprowadzę (hoceti) was spod ciężaru robót w Egipcie i
wyratuję (hicalti) was z niewoli.
Wybawię (gaalti) was okazując wielką moc i wielkie wyroki.
Wezmę (lakachti) was dla Siebie jako naród, będę dla was Bogiem”.

Podczas Sederu napełniany jest jednak i piąty kielich. Nalewa się do niego czerwone, słodkie wino – co ma symbolizować krew baranka, którą oznaczano odrzwia domów Izraelitów podczas ostatniej plagi egipskiej – lecz nie jest ono wypijane^]. Kielich jest przeznaczony dla proroka Elijachu (Eliasza), który – według tradycji – ma przybyć tuż przed Mesjaszem. Żydzi czekają więc na spełnienie ostatniej,

największej obietnicy:

„Zaprowadzę (heweti) was do ziemi, którą przysiągłem dać Abrahamowi, Icchakowi i Jaakowowi” (Szemot 6:8). Do tej obietnicy nawiązują słowa wypowiadane tradycyjnie na zakończenie Sederu: „Na przyszły rok – w Jerozolimie!” (Leszana haba biruszalaim)

Wiki: Pesach

Wstecz