Wiele lat później Bóg wezwał Moszego, by wrócił do Egiptu i zażądania od faraona, aby pozwolił ludowi Jisraela na opuszczenie jego państwa. Gdy faraon nie zgadzał się na uwolnienie Hebrajczyków, Bóg zesłał na Egipt dziesięć plag. Ostatnia z nich była najpotworniejsza: śmierć każdego pierworodnego w całym Egipcie. Poprzedniego dnia Mosze nakazał Żydom, aby pokropili nadproża i framugi drzwi krwią baranka. W nocy przyszła śmierć na wszystkich pierworodnych. Krew baranka na framugach drzwi była znakiem, że dom zamieszkany jest przez Żydów i Bóg pomijał (w hebrajskim: "pasach") ten dom.

Zaraz po tym, gdy rozpoczęła się ostatnia plaga, faraon ogłosił, że Żydzi mogą opuścić Egipt. Uczynili to w takim pośpiechu, że ciasto, które przygotowywali na chleb, nie miało czasu, aby wyrosnąć. Wyszli więc w tę noc z Egiptu z ciastem niegotowym, z którego można było zrobić tylko cienki placek – macę. Po siedmiu dniach uciekinierzy przeszli przez Morze Czerwone (Trzcinowe lub Sitowia), a po czterdziestu dziewięciu dniach, u podnóża góry Synaj, otrzymali od Boga Torę. Po czterdziestu latach osiągnęli Ziemię Obiecaną.

Przez następne tysiąc dwieście lat głównym rytuałem Pesach – święta upamiętniającego cudowne uwolnienie Żydów z niewoli egipskiej – było ofiarowanie JAGNIĘCIA. Gdy powstała Świątynia w Jerozolimie, jagnię było zabijane w Świątyni, jego część składana w ofierze, a reszta zjadana przez rodzinę, która z nim przybyła. Uczcie towarzyszyły długie rozmowy o niewoli egipskiej i cudownym z niej oswobodzeniu. Opowiadana była historia o tym, jak Bóg uwolnił Hebrajczyków i dał im ziemię. Upamiętniano to wydarzenie również spożywając MACĘ, na znak solidarności z decyzją przodków, którzy uznali, że lepiej żyć w wolności jedząc postną macę, niż pozostać w niewoli jedząc egipski chleb. Stanowiło to też i stanowi do dziś wyraz odrzucenia kultury egipskiej, której chleb był symbolem. Jest więc także zanegowaniem kultu śmierci: proces działania drożdży jest przecież procesem rozkładu martwej substancji organicznej, a śmierć była obsesją kultury egipskiej.

W roku 70 n.e. nadeszła katastrofa, która zmieniła na zawsze żydowskie życie. Zburzona została Świątynia Jerozolimska i Izrael na prawie dwa tysiące lat utracił niepodległość. Rola i sens święta Pesach musiały ulec radykalnej zmianie wraz z tym, jak zmieniła się sytuacja narodu żydowskiego. Dotychczasowy świat żydowski, świat niepodległy, uległ nagłej destrukcji. Pesach nie mógł już jedynie opowiadać o pamiętanym cudzie z przeszłości, bowiem teraz potomkowie niewolników, którzy uzyskali wolność i własne państwo, utracili zarówno swoją ziemię, jak i wolność oraz najważniejsze miejsce kultu i zostali na tysiąclecia rozproszeni po świecie. Pesach musiał w tej sytuacji uzyskać nowe znaczenie: nie mógł już tylko upamiętniać, ale musiał także obiecywać. Stosując w swoich rytuałach i w swojej warstwie symbolicznej alegorię, wyrażał nadzieję i ufność, że to, co Bóg uczynił raz – może uczynić powtórnie.

Pesachowa wieczerza – SEDER – zawiera elementy wieczerzy szabatowej (są nimi: Kidusz, rytualne obmycie rąk, a także Moci (błogosławieństwo przed jedzeniem chleba) oraz Birkat hamazon (błogosławieństwo o charakterze dziękczynnym, które odmawia się po jedzeniu). Jednocześnie zawiera elementy wyjątkowe (zanurzanie warzywa w słonej wodzie, szczególny dobór warzyw, brak chleba na stole), których pojawienie się zmusza do zadawania pytań. Seder staje się więc poszukiwaniem odpowiedzi i ich uzyskiwaniem.

Cztery kielichy wina i towarzyszące im rytuały w tej samej liczbie przeprowadzają nas przez cztery obietnice Boga: „Wyprowadzę (hoceti) was spod ciężaru robót [w] Egipcie i wyratuję (hicalti) was z ich niewoli. Wybawię (gaalti) was, okazując wielką moc i [poprzez] wielkie wyroki. Wezmę (lakachti) was dla Siebie jako naród, będę dla was Bogiem” (Szemot 6, 6-7). Podczas sederu pojawia się jednak i piąty kielich. Czeka on na proroka Elijahu, który przybędzie tuż przed Mesjaszem. Żydzi również czekają. Czekają na spełnienie ostatniej obietnicy: „Zaprowadzę (heweti) was do ziemi, którą przysiągłem dać Awrahamowi, Jicchakowi i Jaakowowi” (Szemot 6, 8). Jest to ziemia, którą utracili. Stąd właśnie słowa wypowiadane na zakończenie sederu: Leszana haba bJiruszalajim („W przyszłym roku – w Jerozolimie!”).

(Obraz: "Mojżesz na górze Synaj", Jean-Léon Gérôme, 1824 – 1904)