Nieprzypadkowo Purim, który świętowany jest 14 dnia hebrajskiego miesiąca Adar czasami wypada tego samego dnia co Międzynarodowy Dzień Kobiet - 8 marca w kalendarzu gregoriańskim ( w tym roku to 2 tygodnie różnicy). Idea kluczowej roli kobiety w historii ludzkości sprowadza te dwa wydarzenia, jedno pochodzące ze szczególnej żydowskiej tradycji, drugie z kręgów socjalistycznych, do tego samego punktu: kobiety często odgrywały ważne role w historii ludzkości i z pewnością zasługują na więcej niż może zaoferować im konformistyczne społeczeństwo.

Historia Purim opisana w Megilat Ester może być rozpatrywana w dwóch różnych sferach relacji między kobietą i mężczyzną. Historia opowiadająca o związku króla Persji, Ahaswersusa i jego żony, Królowej Waszti jest smutna. Brak komunikacji i zrozumienia oraz wzajemnego szacunku pokazany jest od samego początku. Oddzielnie świętują i jedzą uroczyste posiłki. Król zajmuje gośćmi, którymi są jedynie mężczyźni, a królowa jest gospodarzem przyjęcia wyłącznie w damskim gronie. Ta delikatna sytuacja prowadzi do tragicznego końca, kiedy Ahaswerus decyduje się wykorzystać swoją władzę przeciwko godności osobistej jego żony. Być może stosowne jest nazywanie Waszti pierwszą aktywną feministką, która,  by bronić swej dumy i niezależności sprzeciwia się brutalnym działaniom podjętym przez jej męża i sama decyduje o tym co jest dla niej najlepsze. Związek rozpada się i nie może zostać naprawiony.

Zupełnie inna jest historia związku i zaufania budowanego między Ahaswerusem i Królową Esterą. Wiedząc, że los jest narodu zależy wyłącznie od jej czynów, nie waha się i pierwsza podejmuje działanie. Ale to wydarzenie odbywa się w prywatnym otoczeniu, z daleka od pałaców, tłumów, uroczystości. Oczywiście, ma miejsce w świecie, w którym jedynie mężczyźni decydują i ustalają zasady. Niemniej jednak, odważne działanie podjęte przez Esterę przynosi owoce i udaremnia plan eksterminacji całego narodu żydowskiego przez imperium perskie. Nowy model, w którym król i królowa rozmawiają ze sobą, słuchają się i dążą do wzajemnego zrozumienia zastępuje wcześniejszy, w którym brak komunikacji i zaufania poskutkował królewska katastrofą.

Obecny model związku między kobietą i mężczyzną powinien być postrzegany jako połączenie, poprzez realizację tego co jest ważne dla jednej osoby i rozumienie tego co jest ważne dla drugiej.  Te różne tła nie mogą istnieć oddzielnie, jak możemy zauważyć w historii Purim.

Chag Sameach!

Rabin Stas Wojciechowicz