Gmina żydowska

KONTAKT

BIURO

Kliknij TUTAJ

Wsparcie finansowe Gminy

Numery kont info

POLUB NAS :)

Nasz You Tube

NOWE

POPULARNE

The National Library of Israel

Posen Library

KLIK

Kalendarz

TSKZ

Portal Chaim

Portal o Żydach, artystach i kulturze

Bar Micwa Ryana

Kliknij TUTAJ

Blog Leona Jedwabia z Australii

Moja podróz przez Holokaust

Koszerne produkty

Chabad

Szalom TV

KOL POLIN

Archiwum

Przestrzenie Pamięci

Pamięć Shoah

Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętnienia

Redakcja naukowa Tomasz Majewski, Anna Zeidler-Janiszewska

Współpraca redakcyjna Maja Wójcik

Wydawnictwo: officyna Łódź 2009

Sprich auch du,

sprich als letzer,

sag deinen Spruch¹

Czym jest pamięć? Co zawiera? Czym się przejawia? Co i jak demonstruje, wyraża? Jakie ma znaczenie? Jakie oddziaływanie? Kogo obejmuje, do kogo dociera, komu jest dana, a kto i w jakim obszarze bywa jej pozbawiony, sam się jej pozbawia - dlaczego?...

Pytania, dociekania, opisy, rozprawy, konstatacje, dokumentacja.

Redaktorzy wielowektorowego, wielopłaszczyznowego, ponad 900. opracowania „Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętnienia”, piszą, że: „Impulsem do powstania tej książki jest nasilająca się od lat obecność problematyki Zagłady w obrębie historiografii, socjologii, teologii, sztuki, a także w szeroko pojętym dyskursie publicznym: w mediach masowych, w krytycznych praktykach artystycznych śmiało wkraczających w przestrzenie miejskie i angażujących przypadkowych przechodniów lub turystów, w komiksie czy w kinie popularnym. Przeszłość coraz bardziej wymyka się z rąk profesjonalnych historyków, oni zaś próbują modyfikować usankcjonowane tradycją wzorce narracji, zbliżając je niekiedy do dyskursów sztuki. [...] Mając na uwadze to, że upowszechnienie się terminu „Shoah” związane było z początku z recepcją filmu Claude’a Lanzmanna, który wprowadził owo pojęcie do większości języków europejskich, postanowiliśmy przyjąć je - dodają redaktorzy publikacji - w angielsko-francuskiej pisowni ze względu na związek reprezentacji i Zagłady, który manifestuje się w formie zapisu słowa. W wersji niespolszczonej „Shoah” jest rozpoznawalnym emblematem o uniwersalnym zasięgu. [...]

„Czas, który wciąż żyje w pamięci - zauważa prof. Roman Kubicki – spotyka się w niej (tej książce – przyp. GB) z czasem, który w coraz większym zakresie staje się przedmiotem wyjaśniania. W naszych myślach nie może zabraknąć miejsca dla wiecznej potrzeby życia zdradzonej boleśnie przed kilkudziesięciu laty.”

W „Pamięć Shoah” znajdziemy m.in. rozdziały: Obszary Zagłady; Litzmannstadt Ghetto; Dyskurs publiczny po Shoah; Wokół (nie) pamięci Zagłady; Punkty odniesienia; Doświadczenie pamięci, doświadczenie pustki ; Pamięć poprzez sztukę; Literatura wobec Zagłady; Między dokumentem a fikcją, a wśród ponad 80. autorów: Ireneusza Krzemińskiego, ks. Romualda Weksler-Waszkinela, Krzysztofa Szwajca, Ewę Rewers, Rafała Jakubowicza, Przemysława Czaplińskiego, Monikę Adamczyk - Garbowską,

Katarzynę Kuczyńską - Koschany, Dorotę Krawczyńską, Tomasza Łysaka, Annę Zeidler-Janiszewską.

Nade wszystko, jednak jako rekomendację owej ważnej, niezwykłej w swoim wymiarze książki należy przytoczyć refleksję - po zapoznaniu się z książką „Pamięć Shoah” - prof. Zygmunta Baumana:

„Nieludzkość jest w ludzkiej mocy; ale czy jest w ludzkiej mocy jej zrozumienie? Od pół wieku z górą najprzedniejsze umysły i najwspanialsze talenty artystyczne w Polsce, w Europie i poza Europą starają się dociec na to pytanie odpowiedzi. Znakomici filozofowie i historycy sztuki (literatury, malarstwa, filmu, architektury) zinwentaryzowali w tej książce i podsumowali dotychczasowe wyniki tych starań, opatrzyli je wnikliwym komentarzem i wzbogacili własnymi spostrzeżeniami i propozycjami; spróbowali też nakreślić szlaki dalszych badań i eksperymentów. Rezultatem ich zbiorowej pracy jest wszechstronny raport z jednego z głównych , być może decydujących frontów walki o zrozumienie sensu, czy raczej bezsensu zła - a więc i o szansę jego przezwyciężenia. Losy tego frontu wciąż się ważą i ta walka jest daleka od zakończenia – ale ta książka jest słupem milowym na wiodącej doń drodze i wskazówką nieodzowną dla wytyczenia jej pozostałego do przebycia etapu.”

Autor: Grażyna Banaszkiewicz

¹ „Powiedz i ty,/powiedz jako ostatni,/powiedz swą sentencję/Mów –„ Paul Celan, Powiedz i ty, [w:] P.Celan, Utwory wybrane. Ausgewählte Gedichte und Prosa,R.Krynicki (oprac.) Kraków, 1998, s.78 – zacytowane w omawianej książce w rozdziale „Pustka i forma“ Ewy Rewers.

Wstecz