Chanuka („Święto Świateł”) jest uważana powszechnie za święto upamiętniające cud, jaki wydarzył się w Świątyni Jerozolimskiej podczas powstania żydowskiego pod wodzą Hasmoneuszy, skierowanego przeciw Grekom, za czasów panowania Antiocha IV Epifanesa.

Jest to bowiem święto upamiętniające ocalenie judaizmu, a więc pierwszej i wówczas jedynej religii monoteistycznej, opartej na podstawach etycznych.

Przez osiem nocy, począwszy od 25 dnia miesiąca kislew, zapala się świece w menorze chanukowej (chanukiji), korzystając z szamasza, przed którego zapaleniem nie wygłasza się błogosławieństwa. Zawsze jako pierwszą zapala się kolejną nową świecę (aż do ośmiu w ósmy dzień) i zawsze jest to świeca znajdująca się z lewej strony (patrząc od przodu na menorę) świecy zapalonej poprzedniego dnia. Wynika z tego, że pierwszą zapalaną świecą (pierwszego dnia) jest ta najbardziej wysunięta na prawo i ona jest też ostatnią zapalaną w ostatni dzień świąt.

Świece zapala głowa domu (mężczyzna lub kobieta) i osoba ta wygłasza też błogosławieństwa. Ostatnio upowszechnia się zwyczaj zapalania specjalnych,  miniaturowych menor przez dzieci. Chanuka jest wesołym, radosnym świętem. Świecznik powinien być ustawiany tak (np. na parapecie okna), aby był widziany przez przechodniów. Chodzi o „głoszenie światu” chanukowego cudu. Aby cel ten został właściwie spełniony, świateł chanukowego świecznika nie wolno wykorzystywać do innych celów (np. nie wolno przy nim czytać albo czegokolwiek nim oświetlać ani odpalać od świec chanukowych innej świecy).

Z wyjątkiem Rosz ha-Szana i Jom Kipur, wszystkie święta są powiązane z wydarzeniami w historii Izraela.

Oto związki (te dotyczące wyłącznie czasów starożytnych), na tle bardzo uproszczonej historii Żydów:

Około roku 1750 p.n.e. - Awraham

Około roku 1250 p.n.e. - Mosze (Mojżesz), Wyjście z Egiptu, otrzymanie Tory, wędrówka po pustyni  - Pesach, Sukot, Szawuot

Około roku 1000 p.n.e. - Król Szlomo (Salomon) buduje Świątynię

586 rok p.n.e. - Babilończycy burzą Świątynię - Tisza Be-Aw

522 rok p.n.e. - odbudowa Świątyni

Około roku 460 p.n.e. -Żydzi w Persji zostają ocaleni przez zagładą - Purim

165 rok p.n.e. - Oczyszczenie Świątyni po jej desakralizacji przez Greków. Rewolta Machabeuszy - Chanuka

70 rok n.e. - Rzymianie burzą Świątynię - Tisza Be-Aw

135 rok n.e. - rewolta pod wodzą Bar Kochby - Lag ba-Omer