Parszat Wajiszlach 13.12.19 |
Parszat ha Szawua | |
Zapalenie świec dla Poznania godz. 15:21 SZABAT SZALOM KOCHANI !
Parsza opowiada o zmianie imienia Jakuba na “Israel”, jaka nastąpiła w konsekwencji walki z aniołem –
„I został Jakub sam jeden, i zmagał się ktoś z nim aż do wzejścia jutrzenki; A widział, że nie podoła mu, – a dotknął był stawu biodra jego, i zwichnął się staw biodra Jakuba podczas zmagania się z nim. I rzekł: ‘Puść mnie, bo wzeszła jutrzenka!’ I odpowiedział: ‘Nie puszczę cię, póki nie pobłogosławisz mnie!’ I rzekł do niego: ‘Jakie imię twoje?’ – I odpowiedział: ‘Jakub’. I rzekł: ‘Nie Jakub będzie nazywane odtąd imię twoje, ale Israel; gdyż walczyłeś z istotą boską i z ludźmi, i przemogłeś.” (Bereszit 32: 25-29)
Trochę dalej, Tora opowiada o ołtarzu, zbudowanym przez Jakuba –
„I przybył Jakub szczęśliwie do miasta Szechem, co w ziemi Kanaan, po powrocie z Paddan-Aram, i rozłożył się przed miastem. I nabył kawał pola, na którym rozbił namiot swój, od synów Chamora, ojca Szechema, za sto kesytów. I postawił tam ofiarnicę, i nazwał ją: ‘El’ (Bóg, dosłownie: moc) Boga Israela.” (Bereszit 33: 18-20)
Proste rozumienie tekstu wskazuje na to, iż to Jakub nazwał ofiarnicę „El Elohai Israel”.
Co ciekawe, Talmud oczytuje ów werset w zupełnie inny sposób –
„R. Aha powiedział w imieniu R. Eleazara Skąd wiemy, iż Święty, niech będzie błogosławiony, nazwał Jakuba El [Bóg] (dosłownie: Pełen Mocy). Ponieważ powiedziane jest: ‘A Bog Izraela nazwał go [Jakuba] El’ (Bereszit 33:20). Gdybyśmy mieli zakładać, iż to Jakub nazwał ołtarz El, powinno być napisane ‘Jakub nazwał ją’. Ponieważ nie jest tak napisane, musimy tłumaczyć zapis ten jako ‘On nazwał Jakuba El’. A kim jest ‘On’? Bóg Izraela.” (Talmud, Megila, 18) „
Imię „El” przypisywane jest zwykle Haszem, dlaczego Jakub również zostaje tak nazwany?
Rabin Remu wyjaśnia – imię „El” wskazuje na Boską Obecność w aspekcie
prywatnym, indywidualnym, w każdym detalu tworzenia, i każdym
zdarzeniu, jakie będzie miało miejsce w związku z owymi detalami
stworzenia.
„El” oznacza kontrolę, ale nie jedynie globalną kontrolę (globalna
kontrola wyrażona jest przez imię E-lohim), ale również kontrolę
indywidualną.
Midrasz rozwija temat podjęty przez Gemarę.
„’I postawił tam ofiarnicę, i nazwał ją: ‘El’’. Powiedział [Jakub do
Haszem]: Jesteś Bogiem na wysokościach, a ja Bogiem na ziemskich
nizinach.” (Midrasz Raba Bereszit 79:8)
Zadziwiające! Czyż nie?
Jakub nazywa samego siebie „Bogiem na ziemskich nizinach”, tak jakby
był człowieczym odpowiednikiem Boga. Podobnie jak Bóg posiada władzę w
niebiosach, tak Jakob posiada ją – na ziemi. (Oczywiście Midrasz dodaje
natychmiast, iż Jakub został ukarany za swe zuchwałe słowa)
Rabin Remu wyjaśnia –
Istnienie Stworcy znane już było od czasów Abrahama. To, że moce Stwórcy
stwarzają i rządzą światem- to wiadomo już od czasów Izaaka. Jednak
Jakub odkrył dodatkowy wymiar właściwości Stwórcy – Jego pełną kontrolę
każdego ruchu i każdego wydarzenia, w odniesieniu zarówno do życia
ludzkiego jak i reszty dzieła stworzenia. „Albowiem oczy Haszem obiegają
całą ziemię” (Księga Kronik 2, 16:9)
Dzięki temu wyjątkowemu odkryciu, Jakub otrzymał imię – Israel.
Dzięki temu otrzymał on również moc, która pozwoliła mu pokonać anioła.
Dlatego też “Elohai Israel” ( Bóg Izraela) nazwał go „El” (Bogiem)
(Na podstawie księgi „Torat Haolam” autorstwa Rabina Rema, część 3, rozdział 73)
Rabin Boaz Pash
|
Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl