POLUB NAS :)

facebook.jpg

Nasz You Tube

ytube.jpg

KONTAKT

BIURO

Fundacja Synagoga Nowa

PIC 913955244
2016-04-04_101608.jpg

The National Library of Israel

library1.jpg

Posen Library

KLIK library.jpg

Kalendarz

  calenda1.jpg

Bar Micwa Ryana

Kliknij TUTAJ rayan2.jpg

Blog Leona Jedwabia z Australii

Moja podróz przez Holokaust

jedwab2.jpg 

erec.jpg

Koszerne produkty

kosher4.jpg

 

Chabad

chabad.jpg
wikipardes.jpg

JUDAICA

magen_1.jpg

Szalom TV

szalomtv.jpg

KOL POLIN

Parszat Ree 10.08.18  Email

Zapalenie świec dla Poznania20:10. Hawdala 21:25.

O zakazie spożywania w Pesach kitnijot (ryż, proso, fasola, soczewica, kukurydza, groch) w interpretacji Rabina Remu.

„Nie będziesz jadał przy tym kiszonego; przez siedem dni będziesz jadał przy tym przaśniki – chleb nędzy; boś w pośpiechu wyszedł z ziemi Micraim, – abyś pamiętał dzień wyjścia twojego z ziemi Micraim po wszystkie dni życia twojego.

 

I nie pokaże się u ciebie zakis w całym obrębie twoim przez siedem dni; i niechaj nie przeleży nic z mięsa, któreś zarżnął wieczorem dnia pierwszego, do rana.” (Dwarim 16:3-4)O zakazie spożywania w Pesach kitnijot (ryż, proso, fasola, soczewica, kukurydza, groch) w interpretacji Rabina Remu.

Owe wersety uczą nas kilku zakazów dotyczących diety na Pesach –

Przede wszystkim, oczywiście, o zakazie spożywania chamecu.

Po drugie, zakaz przechowywania chamecu w domu.

Po trzecie zakaz korzystania z mieszanek z chamecu, twardego chamecu i wiele innych.

Co oznacza zakaz chamecu?

Ogólna zasada jest prosta: wszystkie rodzaje ziarna, z których można wypiec koszerną macę, da się również zakwasić. Inne rodzaje ziarna, których nie da się zakwasić, definiowane są przez Gemarę jako „śmierdzące”.

Wszystkie pięć rodzajów zboża wchodzi w tą kategorię: pszenica, jęczmień, , proso, owies, żyto. Nadają się one do wypieku macy, mogą być zakwaszone i dlatego też ich spożycie w zakwaszonej formie jest zakazane w Pesach.

Stąd też Szulchan Aruch (Orech Chaim, Chilchot Pesach 453, 1) po wymienieniu pięciu gatunków zbóż podlegających zakwaszeniu, pisze iż „ryż i inne gatunki kitnijot, nie są odpowiednie dla wypieku macy, a także nie da się ich zakwasić, dlatego można przygotować z nich jedzenie.”

W komentarzu do tego zapisu Szulchan Aruch, ReMa przedstawia swój „dowód”, ustanawiający podstawę dla zakazu spożycia kitnijot dla społeczności Żydów aszkenazyjskich, a dowód ten brzmi tak: „Są też zakazy, a minhagiem w aszkenazie jest zaostrzać, i nie można zmieniać.”

W dalszej części swego wywodu ReMa ogranicza na kilka sposobów ów zakaz, definiując kilka wyjątków, które później omówimy.

Jaki jest sens zakazu spożywania kitnijot?

Istnieją trzy uzasadnienia –

1. Ponieważ można z nich zrobić mąkę (np. z kukurzydzy), istnieje obawa, że ludzie mogą pomylić tą mąkę z inną mąką, stąd też zakaz.

2. Knijot przechowywane są i transportowane są w ten sam sposób jak zakwaszające się zboża – przechowywane w tych samych magazynach i transportowane w takich samych kontenerach i pudełkach – tu również istnieje obawa, że ludzie mogą się pomylić, stąd też zakaz.

3. Sposób gotowania również jest podobny, i jeśli dozwolone będzie gotowanie kukurydzy czy grochu, ludzie mogą się pomylić i powiedzieć, że dozwolone jest również gotowanie żyta, jęczmienia itd.

Oto trzy główne uzasadnienia, dla istnienia zakazu spożywania kitnijot. Istnieje, poza tym, wiele innych dodatkowych uzasadnień (jak np. wskazywanie na to, iż Tora nakazała nam radować się w czasie świąt, a „radość to mięso i wino”, stad też istnieje zakaz spożywania knijot, służący temu by skupić się na radości spożywania mięsa i wina).

Minhag ten jest bardzo stary i praktykowany w krajach aszkenazyjskich od niepamiętnych czasów. Nie dotyczy jednak społeczności sefardyjskich. Rabin Josef Caro pisze w komentarzu do tego minhagu, w swej księdzie „Beit Josef” (rozdział 453) „Poza Aszkenazyjczykami, nikt się  produktów tych nie obawia.”

*

Pośród aszkenazyjskich poskim, z których wszyscy zgadzali się co do obowiązywania owego  zakazu, niektórzy murem stali za zaostrzeniem minhagu, jednak byli też tacy, którzy zakaz ten przyjęli zupełnie bez „miłości” – „omyłkowy minhag”- napisał jeden z Riszonim, „głupawy zwyczaj” – napisał inny, czy też Tur, który nazywa ów minhag „zbyteczną humrą” (zbyteczną surowością). Opierają się oni na opinii Tanaity Rabina Johanana ben Nuri, który twierdził, iż ryż uważany jest za „rodzaj zboża”, nadaje się on na macę na Pesach, błogosławieństwo wymawiane przed spożyciem ryżu to „mezonot”, i zakwaszanie go w Pesach zakazane jest przez Torę. Pomimo, iż pozostali uczeni rabini z tamtych czasów byli w tej sprawie innego zdania, i pozwalali oni na gotowanie i spożywanie kitnijot w czasie Pesach, a Gemara opowiada o tym jak Raba, wielki Amoraita, spożywał ryż w czasie Sederu, niemniej jednak owe społeczności obawiały się tego, o czym mówił rabin Johanan ben Nuri.

*

Jakie produkty podpadają pod zakaz spożywania kitnijot?

Lista jest długa, i obejmuje np: groch, ciecierzyca, kozieradka, nasiona słonecznika, gryka,soja, soczewica, fasola, sezam, kukurydza, i wiele innych.

ReMa zakazuje spożywania musztardy (Szulchan Aruch 464,1), pomimo iż ziarna gorczycy nie są same w sobie kitnijot, ale rosną one w strąkach takich jak kitnijot.

Nasiona takie jak kolendra czy anyż, są dozwolone przez Rabina Remu i nie są uważane za kitnijot.

Istnieje wiele innych produktów, co do których istniał spór pomiędzy rabinami, czy zaliczają się one do kitnijot czy nie, jak np. orzeszki ziemne, czosnek, quinoa i inne (był czas, że zastanawiano się nawet nad ziemniakiem) i generalnie decydujący jest tu lokalny minhag, to jak stanowi zwyczaj w danym miejscu.

*

Minhag “kitnijot” dotyczy jedynie zakazu spożywania w czasie Pesach, natomiast jeśli chodzi o zakaz “widzenia” czy możliwości „znalezienia”, nie istnieje taki zakaz, dlatego też nie jest zabronione przechowywanie kitnijot w czasie Pesach.

*

Jeśli chodzi o zakaz wyciągania innych korzyści czy przyjemności z kitnijot, to taki zakaz nie istnieje (zakaz ten istnieje w odniesieniu do 5 zakazanych rodzajów zbóż), stąd też ReMa zwykł był zapalać w Pesach świece wykonane z produktów kitnijot, i jest to dozwolone.

Istniały też opinie, iż należałoby rozszerzyć pozwolenie dotyczące olejów z kitnijot nie tylko na wykorzystywanie ich do wyrobu świec itp, dla przyjemności, ale i do spożycia, argumentując, iż zakaz dotyczy spożycia podstawowej formy kitnijot (=ziarna) , a nie ich pochodnych, jak np. olej czy puder, których zakaz ten nie dotyczy. Opinia ta jednak nie została zaakceptowana jako praktyczna chalacha.

*

ReMa dozwala również na spożycie potraw, które przez przypadek weszły w kontakt z kitnijot, oto słowa Rabina Remu: „poprostu, zakaz nie obejmuje sytuacji ‘bediawad’, jeśli wpadły do potrawy.”

Innymi słowy – potrawa, która przez przypadek weszła w kontakt z kitnijot podczas gotowania, czy będzie to fasola, ziarna, czy olej – pozostaje koszerną potrawą i można ją spożywać w Pesach.

Generalnie, podobnie jak w przypadku wszystkich innych chalachicznych zakazów, istnieje zasada anulowania oparta na podstawie „nieistotności”, tzn. jeśli ilość jedzenia koszernego przypadającego na jedzenie niekoszerne jest w relacji 60:1, jedzenie koszerne „unieważnia” jedzenie niekoszerne.

Co określa możliwość dokonania „unieważnienia” knijot w koszernym jedzeniu na Pesach?

Niektórzy twierdzą, że relacja musi być 60 do 1, jak w przypadku innych unieważnień. Jednak są tacy poskim (późniejsi), którzy z owego zdania Rabina Remu: „zakaz nie obejmuje sytuacji ‘bediawad’, jeśli wpadły do potrawy” wnioskują, iż chodzi o zwykłą większość, tzn jeśli większość potrawy to nie knijot, wystarczy to do unieważnienia knijot, jakie w potrawie tej się znajdują, i można taką potrawę spożywać w Pesach. Naturalnie, tak jak w przypadku każdego innego unieważnienia, jeśli możliwe jest wyodrębnienie knijot z reszty potrawy – należy je oddzielić i wyjąć.

Istnieli poskim, którzy chcieli rozszerzyć owe „unieważnienie” na sytuację „lechatchila”,  jak np. kiedy wsypujemy mąkę zrobioną z kitnijot do potrawy – by było to dozwolone. Jednak słowa Rabina Remu, o „oleju, który wlał się” i „kitnijot, które „przez przypadek weszły w kontakt”, odnoszą się do sytuacji „bediawad”, „już po fakcie”, kiedy olej już wpadł, przypadkowo a nie lechatchila, intencjonalnie.

Istnieje dużo więcej praw związanych z tym minhagiem, jednak nam wystarczy na razie tyle.

 

Szabat Szalom

Rabin Boaz Pash.

 

Pray for Izrael

200w.gif

Am Israel Chai !

AKIVA EGER

Czytaj TUTAJ

2a.jpg

 

Ambasada Izraela w Polsce

ambas1 (2).jpg

Hebrajski w Gminie

Chetnych do nauki

prosimy o kontakt

hebr2.jpg

15-activity Jewish community of Poznan

15c.jpg

15-lat naszej Gminy

tora.jpg

IRENA SENDLER-KONCERT

sendler.jpg

Codzienna Miszna

rapoport.jpg

Tajemniczy świat Żydów YTtajemniczy.jpg

 

oraz na  Facebooku

JEWISH.pl

 jewish.jpg

EC CHAIM

ec-chaim.jpg

Shavei Polska

shavei.jpg

Zydowski Instytut Historyczny

zih.jpg

C I H

3a.jpg
wirtualny.jpg

TSKZ

tskz.jpg

POLIN

Wirtualny spacer po wystawie stałej

polin.jpg

mhzp_logo_new3755.jpg

Muzeum Galicja

galicja.jpg
fdzz.jpg

nissenbaum.jpg

Trzemeszno

logo.jpg+ lista nazwisk

Kulmhof am Ner

kulmhof1.jpg Kliknij obrazek

Shimon Peres Funeral

simon2.jpg

Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl