Zapalenie świec piątek 17 lutego 16:51, Hawdala 18 lutego 18:03
A gdy wszystek lud zauważył grzmoty i błyskawice, i głos trąby, i górę dymiącą, zląkł się lud i zadrżał, i stanął z daleka (Szemot 20:14)Pytamy: co takiego strasznego się tam wydarzyło, że Izraelici tak się przerazili? Przecież fakt że była ciężka chmura, ogień i błyskawice nie zatrzymało Izraelitów.

A góra Synaj cała dymiła, gdyż B-g zstąpił na nią w ogniu. Jej dym unosił się jak dym z pieca, a cała góra trzęsła się bardzo.(Szemot 19:18).

Całe zdarzenie nie powstrzymało Izraelitów od podejścia pod górę w oczekiwaniu na to co się wydarzy. Dziwnym wydaje się również wers 15 z tegoż rozdziału:

I rzekli do Mojżesza: Mów ty z nami, a będziemy słuchali; a niech nie przemawia do nas Bóg, abyśmy nie pomarli.(Szemot 20:15).

Przecież Bóg przemówił już do ludu i nie pomarli!

Przyjrzyjmy się temu bliżej. Jest napisane: i głos trąby, i górę dymiącą. W naszym życiu często przechadzamy się po górach. Np.: Wawel w Krakowie jest zbudowany na górze. Góra to coś dotykalnego. W przeciwieństwie do głosu który rozchodzi się i zanika.

Tutaj mamy sytuacje odwrotną: lud zauważył głos trąby, natomiast góra zamieniła się w dym, rzecz mniej dotykalną. Mamy więc swoiste odwrócenie porządku świata. Coś wyraźnego, obiektywnego stało się praktycznie niezauważalne, a coś nikłego stało się czymś namacalnym.

Kiedy dostrzegamy takie odwrócenie porządku? W momencie kiedy człowiek umiera. Kiedy coś co zawsze uważaliśmy za trwałe nagle przestaje mieć znaczenie. A świat idei, które zajmuje miejsce znikome w życiu człowieka staje się punktem centralnym. Dlatego czytamy w wersie 15: abyśmy nie pomarli.

Z pozoru możemy powiedzieć: no i co z tego? Jeśli ceną za rozmowę z Bogiem ma być śmierć to niech już tak będzie. Opłaca się! W wielu ruchach mistycznych widzimy przykładanie większej wartości do śmierci lub życia po śmierci niż do życia doczesnego. Więc jeśli za spotkanie z Bogiem trzeba zapłacić natychmiastową śmiercią to nadal jest to ‘transakcja’ opłacalna. Ale widzimy, że z jakiegoś powodu lud bał się. Jest tutaj pewna nowość w podejściu do tematu.

Czytamy w księdze Dewarim:

I rzekliście: Oto nasz Bóg, ukazał nam swoją chwałę i wielkość. Słyszeliśmy też jego głos spośród ognia. Dzisiaj widzieliśmy, że Bóg przemawia do człowieka i on żyje.(Dewarim 5:20)

I dalej:

Dlaczego więc teraz mamy umrzeć?(Dewarim 5:21)

Co oznacza: dzisiaj widzieliśmy? Co myśleliśmy do dziś? I co myślimy od dziś?

Otóż wczoraj myśleliśmy, że aby człowiek mógł rozmawiać z Bogiem musi umrzeć. Dlatego do teraz myśleliśmy, że śmierć jest warta swej ceny. Ale dziś widzieliśmy i zrozumieliśmy, że umierać nie trzeba. Dlatego od teraz rozumiemy że istnieje możliwość spotkania się Boga za życia.

Wniosek z pozoru trywialny. Oczywistość bierze się z szeroko powszechnego mniemania, że nie ma nić świętszego od życia. Nie wchodząc teraz w założenia tego mniemania, za którym kryje się duża dawka egoizmu, musimy pamiętać, że nie jest to takie oczywiste. Podstawowym założeniem naszych ojców było coś innego. Uważali oni, że nie ma nic świętszego od Boga, a zatem spotkanie z nim warte jest każdej ceny.

Przekazem naszej świętej Tory jest sens życia. Można odnaleźć go w tym świecie. Mówiąc poprawniej i dokładniej sens ludzkiego życia można wypracować. Jest możliwa harmonia na tym świecie. Właśnie ona jest celem narodu żydowskiego i każdego z nas.

Jak uczy nas halacha, są trzy rzeczy, których Żyd nie może się dopuścić nawet za cenę życia. Są nimi: zakaz bałwochwalstwa, zakaz morderstwa i zakazane stosunki. Każda z nich odnosi się do jednego z trzech relacji, które budujemy za życia: relacja z Bogiem, relacja z ludźmi i relacja z nami samymi.

Tora uczy nas, że to co daje znaczenie naszemu życiu to przestrzeganie pewnych zasad. One regulują nam sfery życia dbając o harmonie w naszym istnieniu.

Szabat Szalom !