Prorok Ezekiel zapowiedział zniszczenie Świątyni i powrót ludu żydowskiego do swojej ziemi. Odmalował również odbudowę Świątyni, której piękno i świętość będą wspanialsze niż kiedykolwiek wcześniej.

Dlaczego nadzieja na Świątynię dominuje w wyobraźni żydowskiej? Dlaczego Żydzi modlą się o jej odbudowę dzień w dzień przez setki lat? Dlaczego, nawet teraz, ludzie studiują architekturę budynku i prawa dotyczące składania ofiar?

Świątynia jest mikrokosmosem świata, który buduje judaizm. Ten budynek był poświęcony życiu. Wewnątrz nie można było walczyć. Śmierć, zwłoki, a nawet osoba, która dotykała zmarłego, nie miały wstępu do środka (Bamidbar/Liczb 19). Żaden głód ani nędza nie mogły dotknąć tego budynku. Bogatsi byli zobowiązani do tego, by zapraszać wdowy, sieroty, przybyszów i lewitów na swoje święta i celebracje (Dewarim/Powtórzonego Prawa 16:14ff).

Świątynia była miejscem moralnej czystości. Każdy, kto wchodził do środka, był pytany: "Kto powinien wstąpić na świętą górę Pana? Kto powinien być dopuszczony na święty obszar przed oblicze Boga?" (Psalm 24:3). Wchodzący powinien odpowiedzieć: "Ten, który ma czyste ręce i czyste serce, który nie przysięgał fałszywie ani nie dawał fałszywego świadectwa" (ibid.). Przed udzieleniem odpowiedzi osoba powinna naprawić wszystko, co stoi w sprzeczności z tymi słowami lub stanąć na wprost oczyszczającego ognia boskiej sprawiedliwości - aby móc znaleźć się na najświętszym miejscu na ziemi, w obecności Boga.

Oczywiście, Żydzi nie zawsze dorastali do tych oczekiwań. A Świątynia wciąż przypominała o modelu lepszego świata, o miejscu, w którym każdy staje się lepszy i wznosi się coraz wyżej dzięki obecności Boga. Niezależnie od tego, jak dalece zaszła w "kompromisach" etycznych osoba w dotychczasowym życiu, powinna powrócić do Świątyni po moralną odmowę, aby ujrzeć świat, jakim powinien i może być - świat sprawiedliwości i pokoju. Lata i wieki opresji i prześladowań spadły na Żydów, lecz sen o odrodzeniu i zbudowaniu wspólnoty na nowo nie zniknął.

Tak długo, jak ludzi potrafią marzyć o lepszym świecie, nie pogodzą się z niesprawiedliwością w świecie istniejącym. Tak długo, jak ludzie potrafią sobie wyobrazić wyzwolenie od kłamstw i małostkowości, będą starali się dotrzeć do swej lepszej cząstki. Świątynia jest teraz i w przyszłości tym miejscem, gdzie każda osoba, wszyscy ludzie i cały świat mogą się odrodzić.

Irving Greenberg
tłum. DM