Parsza Ki Tawo |
Rabin Boaz Pash
Tłumaczyła Daniela Malec
03/09/2009
Parsza wymienia 98 przekleństw, długą listę nieszczęść i chorób, które, jak przyrzeka Mojżesz, spadną na lud Izraela jako kara w wypadku, gdy naród nie będzie się odpowiednio zachowywał. Rabin Heszel przywołuje słowa jednego z midraszy: „Również wszystkie choroby i plagi nie wymienione w Torze – dotykają sprawiedliwych (źródło tego midraszu nie jest jasne, zobaczymy poniżej). Heszel stawia pytanie: Skąd pochodzi obecna w midraszu idea, mówiąca o tym, że nieszczęścia nie wymienione w Torze spadną na sprawiedliwych (cadikim)? W odpowiedzi powołuje się Rabin Heszel na słowa Rabina Jehudy Hahasid z jego książki Sefer Hasidim, oto one: Razu pewnego jeden chasyd kąpał się w łaźni a jego żona siedziała przy nim. Nagle blask uderzył chasyda w głowę. Zapytała go żona: Co to za blask? Odpowiedział [chasyd żonie]: Blask, którym Święty, niech będzie błogosławiony, zapisuje uczynki każdego człowieka, a atrament, który pozostaje po pisaniu na świętym piórze, Najwyższy kończy na głowie cadyków, którym wybija godzina śmierci. I w tym tygodniu wybiła ona dla tego cadyka. Inna wersja tej historii opowiada o tym, jak na głowie cadyków Bóg kończy atrament użyty przez Najwyższego do spisania Sefer Tora. Na tej podstawie możemy zrozumieć teraz słowa midrasza, mówiące o tym, że „nieszczęścia nie wymienione w Torze spadną na sprawiedliwych”. Chodzi o tą samą kroplę atramentu, która nie została użyta do zapisania uczynków człowieka, zabija ona sprawiedliwych. Inna wersja tej idei z Sefer Hasidim mówi o tym, że „nieszczęścia nie wymienione w Torze” to kropla atramentu, która nie została użyta do zapisania księgi Tory, zabija ona cadyków. Tak Rabi Heszel wyjaśnia słowa tego wspaniałego midrasza. *** Powinniśmy w tym miejscu wspomnieć jednak, że midrasz, do którego odwołuje się rabin Heszel nie znajduje się w żadnym dostępnym nam zbiorze midraszy, przynajmniej w takim kształcie i rozumieniu, jaką przedstawia nam Heszel. Ideę tą znaleźć możemy w innym kształcie w Midrasz Raba do Lamentacji (1, 37): “ Śmierć sprawiedliwych jest dla Najwyższego trudniejsza niż 98 kar wymienionych w Miszne Tora”.
W jeszcze innej formie idea ta występuje w kolejnym midraszu. Mowa tam o okrutnym wydarzeniu z historii Izraela dotyczącej dziesięciu wielkich osobistości Izraela, zgładzonych z rąk Rzymian. Tak o śmierci Rabina Iszmaela opowiada Koen Gadol: „Król natychmiast skazał go a wyrok polegał na zdjęciu skóry z twarzy rabina, jeszcze żywego. Powiedział mu Rabin Iszmael: Ale nigdy przede mną, ani nigdy po mnie nie było/ będzie człowieka ukaranego taką śmiercią? Odezwał się Głos z Niebios i powiedział: “Nie czytałeś w Sefer Torze? „Także wszystkie choroby i plagi, nie zapisane w księdze tego Prawa...” |
Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl