Szawuot 2019 |
S Z A W U O T_ | |
Szawuot (Święto Tygodni) - w roku 2019 zaczyna się z zachodem słońca w
sobotę, 8 czerwca, a kończy o zmroku w poniedziałek, 10 czerwca (trwa
dwa dni w diasporze, jeden - w Izraelu). Szawuot jest świętem upamiętniającym nadanie ludowi Jisraela Tory (Matan
Tora), która jest nie tylko świętą księgą judaizmu, ale także tekstem,
jaki wpłynął - jak żaden inny - na historię ludzkości. Dlatego nazywane
jest Zman Matan Toratejnu (Czasem Nadania Naszej Tory).
W Torze święto to określane jest aż na trzy różne sposoby: mianem
Hag Hakacir – co oznacza Święto Zbiorów (dokładnie: „koniec żniw”)
(Bereszit 23, 16), Jom Habikurim – Dniem Pierwszych Owoców (Bemidbar 28,
26) i Chag Haszawuot – Świętem Tygodni (Szemot 34, 22).
Jest ono
drugim z trzech głównych świąt o rolniczym i historycznym charakterze
(pozostałe dwa to Pesach i Sukot). Jednak w odróżnieniu od tych dwu
świąt, data obchodzenia Szawuot nie jest wymieniona w Torze, ale jest
powiązana z terminem obchodzenia Pesach. W drugi dzień Pesach rozpoczyna
się „liczenie omeru”, które trwa czterdzieści dziewięć dni.
Pięćdziesiątego dnia, a więc po upływie siedmiu tygodni (stąd nazwa
„Święto Tygodni”) obchodzone jest święto Szawuot. Te czterdzieści
dziewięć dni wędrówki po Wyjściu z Egiptu to czas, który był potrzebny,
aby Żydzi mogli przygotować się do przyjęcia Tory i zaakceptowania jej
przykazań.
W odróżnieniu od innych świąt, w Szawuot nie
obowiązują specjalne micwot wynikające z Tory, ale tradycyjne sposoby
obchodzenia świąt, polegające na powstrzymywaniu się od pracy,
specjalnych modlitwach i studiowaniu Tory. Jednak wiele z tych
szczegółowych zwyczajów (minhagim) funkcjonuje na równi z zasadami prawa
religijnego. Te tradycyjne formy uświęcania Szawuot opisuje
mnemotechniczne słowo acharit („ostatni”), które składa się z pierwszych
liter nazw poszczególnych zwyczajów:
• Akdamut – odczytanie
średniowiecznego poematu w języku aramejskim opiewającego wspaniałość
Boga (odbywa się przed nabożeństwem porannym).
• Chalaw („mleko”)
– spożywanie produktów mlecznych. Król Szlomo opisywał Torę w Pieśni
nad Pieśniami jako „miód i mleko”. Ponadto jedzenie produktów mlecznych
upamiętnia fakt, że wraz z otrzymaniem Tory Żydów zaczęło obwiązywać
przestrzeganie zasad koszerności, więc nie mogli spożywać żadnego mięsa
przygotowanego wcześniej, bo z pominięciem tych zasad. Musieli więc
bezpośrednio po otrzymaniu Tory zadowolić się produktami z mleka.
• Rut – odczytanie Księgi Rut podczas porannego nabożeństwa. Księga ta
opisuje okres żniw, a ponadto postać konwertytki Rut nawiązuje do
podstawowego warunku wpisania się we wspólnotę narodu żydowskiego, jakim
jest akceptacja Tory. Potomkiem Rut był król Dawid, który urodził się w
Szawuot, a również zmarł w to święto.
• Jerek – udekorowanie
domów i synagogi zielonymi gałęziami drzew. Według tradycji góra Synaj
zazieleniła się i pokryła kwitnącymi kwiatami tuż przed wręczeniem Tory
(w tradycji chrześcijańskiej istnieje podobny zwyczaj w
Pięćdziesiątnicę, czyli Zielone Świątki).
• Tora – całonocne
studiowanie Tory. W Jerozolimie kończy się ono wędrówką przed świtem
tysięcy ludzi do Kotelu (Ściany Zachodniej). Jest to pozostałość
pielgrzymiego charakteru Szawuot: w czasach Świątyni obowiązkiem
wszystkich Żydów było przybycie na to święto do Jerozolimy. Po 1967
roku, gdy obywatele Izraela odzyskali dostępu do Kotelu, podczas
pierwszego święta Szawuot przybyło tam ponad dwieście tysięcy Żydów.
Według tradycji, gdy fragmenty Tory są odczytywane w synagodze w święto Szawuot, Bóg daje Torę i przykazania na nowo.
Przykazania i Tora uczyniły naród żydowski wolnymi ludźmi nie tylko
dlatego, że ich wręczenie stanowiło najważniejszy moment Wyjścia z
niewoli egipskiej, ale także dlatego, iż moralne przesłanie Tory daje
każdemu człowiekowi szansę na uwolnienie się od własnych ograniczeń.
Szawuot zaczyna się z nastaniem szóstego dnia miesiąca siwan. Talmud
naucza, że Bóg dał Dziesięć Oświadczeń (Przykazań) dokładnie w noc
szóstego siwan, czyli w pierwszą noc Szawuot.
|
Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl