Nas Żydów nazywają „Narodem Ksiąg”, ponieważ nasz związek z nimi, przywiązanie do ksiąg stało się wręcz legendarne.
Prawo
nakazuje nam poświęcać każdą wolną chwilę na studiowanie. Kiedy rodzi
się dziecko, życzymy jego rodzicom: „Obyś był godzien poprowadzić go do
Tory”.
Od wielu tysięcy lat studiowanie Tory przez Żyda jest zajęciem na całe życie i najwyższym osiągnięciem…
Tora jest wielowymiarowa i istnieje wiele poziomów jej zrozumienia. W jej najbardziej ogólnej formie można wyróżnić trzy główne poziomy studiowania Tory:
a) Tora jako nauka życia;
b) Tora jako środek łączenia się z B-giem;
c) Tora jako wartość sama w sobie.
Poziom zrozumienia
Na pierwszym poziomie czytamy - studiujemy Torę, aby „poznać drogę postępowania i czyny, które należy spełniać…” (patrz Szmot 18:20). Tora jest B-skim „planem stworzenia” (Midrasz Raba, Bereszit, 1: 2). Jest instrukcją B-ga, jak żyć w świecie, który stworzył. Na tym poziomie studiujemy Torę w tym samym celu, w jakim, na przykład, człowiek , który kupił jakieś urządzenie studiuje instrukcje producenta - oczywiście może spróbować uruchomić to urządzenie na własną rękę i ryzyko, ale w tym przypadku szanse na jego uszkodzenie są bardzo duże, a poza tym ten szczęśliwy nabywca z pewnością nie wyciągnie ze swojego nowego urządzenia tego wszystkiego dobrego, co by mógł, po przestudiowaniu instrukcji obsługi.
Mędrcy mieli na myśli ten aspekt Tory, gdy mówili: „przykazanie zostało dane celem oczyszczenia istoty ludzkiej” (tamże, 44: 1) oraz „Tora została dana, aby zaprowadzić pokój na świecie” (Sifri, cytowane przez Rambama, Prawa Chanuki, 4:14).
Jednak Tora to nie tylko instrukcja, jak żyć, to także ogniwo, które pozwala nam połączyć się z B-giem. Jak pisze Rabin Schneur-Zalman w Tanii (rozdział 5): „Gdy człowiek poznaje i całkowicie rozumie jakiekolwiek prawo z Talmudu, umysł chwyta je i obejmuje” (to znaczy, mówimy o zjawisku „całkowitego pochłonięcia” idei ). „Lecz to prawo jest niczym innym jak Mądrością i Wolą B-ga, gdyż On tak zechciał….
To jest niesamowita jedność, której nie można porównać do czegokolwiek, a w naszym świecie materialnym nie ma takiej doskonałej jedności - jedności pod każdym względem”.
Wreszcie, istnieje trzeci poziom studiowania Tory - Tora Liszmo, „Studiowanie Tory ze względu na samą Torę”. Na pierwszych dwóch poziomach studiowanie Tory służy celowi: opanowaniu sztuki życia i doskonalenia świata lub służeniu bardziej transcendentnemu celowi połączenia ze Stwórcą. Jednak najwyższym stopniem zrozumienia Tory jest zrozumienie Tory dla niej samej: studiowanie, którego jedynym celem jest bezpośrednio akt studiowania Tory.
Światło w trzech wymiarach
„Albowiem światło jest przykazaniem - mówi Król Salomon w Miszlei - zaś Tora jest światłem” (6:23). Światło jest metaforą Tory, jednocześnie światło przyjmuje trzy zasadnicze formy: światło jako „niezbędnik” życia, światło jako środek łączenia się z Najwyższym i światło samo w sobie.
Te trzy stany światła można zilustrować trzema przykazaniami dotyczącymi zapalania świec: zapalanie świec szabatowych, zapalanie menory w Świątyni i zapalanie świec chanukowych.
Znaczenie świec szabatowych polega na tworzeniu ‚pokoju w domu’, atmosfery komfortu i spokoju w nim na cześć Szabatu (Talmud i Raszi, Szabat, 23b i 25b).
Rambam (Prawa Chanuki, 4:14) poucza: „Jeśli ktoś ma dość pieniędzy na świecę do domu lub na chałę lub też wino dla Kidusza, najpierw powinien zadbać o świece szabatowe w domu, ponieważ przynosi ona pokój w domu.
Bo… cała Tora została dana, aby wprowadzić świat do wszechświata ”. Tak więc świece szabatowe uosabiają Torę jako nauczyciela życia w harmonii i doskonałości.
Świece zapalane w Świątyni służą wyższemu celowi. Świątynia była „domem B-ga”, w którym harmonia i doskonałość B-ga manifestowała się w całej ich chwale.
- Czy to miejsce wymaga oświetlenia? - pyta Talmud i w tym że miejscu odpowiada: wszak światło menory Świątyni służyło jako „świadectwo całemu światu, że B-skość jest obecna w Izraelu” (tamże, 22b).
Światła Świątyni uosabiały Torę.
Ale mamy też świece chanukowe. Pomimo tego, że dano im „głosić cud” (tamże, 23b), nie przesądza to o ich istocie. Świadczy o tym chociażby fakt, że gdy okoliczności nie sprzyjają wystawianiu chanukowej menory na wystawę publiczną, „można ją postawić na stole, a to wystarczy” do całkowitego wypełnienia przykazania (tamże).
(W przeciwieństwie do świec szabatowych) , które mogą być błogosławione tylko wtedy, gdy służą do wniesienia większej ilości światła do domu ” (patrz Shulchan Aruch ha-Rav Orach Chaim, 263:10 i cytowane tam źródła).
Jednocześnie prawo zabrania używania światła menory chanukowej do jakichkolwiek celów praktycznych - świece chanukowe są „przeznaczone wyłącznie do kontemplacji”. To jest bardzo istotne światło Tory: światło dla niego samego; lekkie jak światło.
(opr. na podstawie Likutej Sichot - Lubawiczer Rebbe)
|