W Pirke Awot (4, 2) czytamy, że „nagrodą za micwę – jest
micwa”, czyli: nagrodą za wypełnienie przykazania jest właśnie wypełnienie
przykazania. Oczywiście, judaizm wierzy, że Bóg nagradza za dobro, a karze za
zło. Ale to ma stać się dopiero w Olam Haba (świecie, który ma nadejść). Natomiast
na tym świecie nie należy oczekiwać, że Bóg nagradza ludzi religijnych
czymkolwiek więcej, niż osiągają oni sami,
postępując zgodne z zasadami religii. W Pirke Awot (1, 3)
czytamy: „Nie bądźcie jak słudzy, którzy służą swemu panu licząc na nagrodę”.
W tym miejscu dochodzimy do jednej z fundamentalnych zasad
dotyczących nie tylko judaizmu, ale – ogólnie – etycznego monoteizmu:
_życie zgodne z zasadami religii ma wpływać na NASZE
postępowanie wobec siebie nawzajem, a nie na postępowanie Boga wobec nas._
Postępowanie człowieka zgodnie z wolą Boga nie jest
potrzebne Bogu, ale człowiekowi.
Człowiek ani nie może, ani nie chce zmienić Boga. Bóg chce i
może doskonalić człowieka, ale niezbędna jest do tego ludzka zgoda. Dlatego
wręczył Żydom Torę: „Tora i micwot wypływają z Bożej Istoty, która jest
prawdziwą Jednością. Stąd wynika, że gdy wypełnisz choćby jedną micwę ze
szczerej miłości i z pełnym zaangażowaniem, dotykasz fragmentu tej Jedności,
doświadczasz obecności Boga” (Baal Szem Tow).
Celem praktykowania religii jest wpływanie tu i teraz na
zachowanie człowieka. Głęboko religijny, uczciwy, dobry, porządny człowiek nie
powinien jednak ani przez moment liczyć na to, że może przechodzić przez
jezdnię na czerwonych światłach i że ze względu na jego religijność Bóg uchroni
go przed potrąceniem przez samochód. Ani nie może oczekiwać, że emuna
(wiara-ufność) zapewni mu materialną egzystencję, zamiast hisztadlut (wysiłku).
„Nie licz na cuda” – czytamy w Joma 1, 4. Ein Somchim Al HaNes (Pesachim 64b) -
"Nie wolno ci liczyć na cuda".
Wszystkie cele, do jakich wiedzie postępowanie zgodne z
zasadami religii, są jednocześnie SAME W SOBIE nagrodą za takie życie.
Oczekiwanie dodatkowej nagrody za bycie religijnym (w postaci np. unikania nieszczęść,
kłopotów, chorób) byłoby podobne do oczekiwania dodatkowej nagrody za
przestrzeganie zasad prowadzenia samochodu – a nagrodą jest przecież właśnie
to, że WIEMY, JAK PROWADZIĆ SAMOCHÓD i możemy nim jeździć, co podnosi jakość
naszego życia.
Paweł Jędrzejewski - Stowarzyszenie 614.
Przykazania // The 614th Commandment Society
|