Sukot - co to takiego? |
Sukkot | |
Sukot - w
roku 2018 zaczyna się z zachodem słońca w niedzielę, 23 września, a kończy o
zmroku w niedzielę, 30 września. Sukot
(Święto Szałasów [Namiotów]) zaczyna się pięć dni po Jom Kipur. O ile Jom Kipur
jest świętem, podczas którego następuje zakończenie okresu duchowego zgłębienia
swojego postępowania i dokonywania teszuwy (skruchy), o tyle Sukot jest świętem
powrotu ze świata wewnętrznego do świata fizycznego, a jednocześnie świętem
radosnym. Jest to bowiem jedyne święto nazywane zman simchatenu – czyli „czasem
naszej radości”.
Jest to jedno z trzech świąt pielgrzymich (szalosz regalim), więc w czasach przed zburzeniem Świątyni odbywały się w Jerozolimie wielkie uroczystości. Obchody te nazywane były simchat bejt haszoewa („radością wydobywania wody”), ponieważ każdego dnia wyciągano wodę ze studni Sziloach i polewano nią ołtarz. Przed Świątynią trwały tańce i zbiorowe śpiewy tysięcy pielgrzymów. W traktacie Suka (51b) czytamy: „kto nie widział simchat bejt haszoewa, nie widział w swoim życiu prawdziwej radości”. Fizyczność tego święta rzuca się w oczy: przez dziesięć dni pomiędzy Rosz Haszana a Jom Kipur człowiek analizował siebie, swoje duchowe wnętrze, a teraz ma zbudować szałas pod gołym niebem. Wielki kontrast! Już nie zastanawianie się nad swoimi grzechami, ale nad tym, jakie gałęzie będą najbardziej użyteczne na dach (schach) suki i gdzie je zdobyć. Widać w tym wyraźnie cel: powrót od skrajnej duchowości do pełnego – a więc realizującego się w praktycznym działaniu – człowieczeństwa i osiągnięcie wewnętrznej równowagi, bo przecież budowanie suki (szałasu) to tylko niezbędne zabiegi, aby wypełnić micwę: mieszkać w szałasie przez siedem dni. A mieszkając widzieć nad sobą świat: gwiazdy i planety, i księżyc (przez dach szałasu musi dać się zobaczyć niebo!). Sukot było pierwotnie świętem rolniczym: po zwiezieniu ostatnich zbiorów z pól (Szemot 23, 16). Budowa szałasu, w którym trzeba mieszkać przez te dni, nie upamiętnia żadnego pojedynczego, historycznego wydarzenia, ale całe czterdzieści lat, podczas których wędrujący po pustyni mieszkali w prowizorycznych domostwach. „Mieszkać” – halachicznie oznacza „jeść i spać, i uczyć się Tory”. Szałas ma być wzniesiony pod gołym niebem, powinien mieć nie mniej niż trzy ściany (mogą być wykonane z drewna lub płótna), a dach musi być zrobiony z materiałów, które wyrastają z ziemi (gałęzie, sitowie, trzciny, liście palmowe) i są od niej oddzielone (odcięte). Pierwszej nocy trzeba koniecznie zjeść w suce nie mniej niż kawałek chleba (kezajit – wielkości dużej oliwki).
Mieszkanie w suce to jednak nie tylko przeżycie fizyczne. To
także doświadczenie duchowe. Przypomina ludziom, że naturalny ludzki odruch
przywiązywania się do miejsca, w którym się mieszka, jest błędem. Mieszkanie,
dom, sprzęty i urządzenia domowe ułatwiające życie i dostarczające rozrywki –
nie są warte naszego zaufania. Gdy lud Jisraela wędrował przez pustynię, Bóg
otaczał go Obłokiem Chwały. Mieszkanie przez siedem dni w suce – prowizorycznym
szałasie – ma postawić ważne pytanie: czy niezależnie od tego, jak zadomowieni,
bezpieczni i ustabilizowani jesteśmy w naszym codziennym życiu, nie powinniśmy
postrzegać tych wszystkich jego aspektów jako również czegoś prowizorycznego, a
tylko opiekę Boga – jako rzecz naprawdę istotną i trwałą? Symbolika czterech gatunków roślin jest wyjaśniana na wiele sposobów. Jedna z interpretacji widzi w nich symbol jedności narodu żydowskiego i indywidualnej jedności każdego człowieka: etrog reprezentuje serce, lulaw - kręgosłup, hadasim - oczy, arawot - usta. Inna koncepcja mówi o etrogu jako symbolu mędrców dokonujących dobrych czynów, lulawie - mędrców , którzy nie wcielają swoich nauk etycznych w życie, hadasim - niewykształconych sprawiedliwych, a arawot - niewykształconych ludzi, którzy nie czynią dobra. Te cztery symbole stanowią razem metaforę społeczności Izraela.
Święto Sukot trwa siedem dni, zaczyna się 15 dnia tiszri,
kończy 21 dnia tego miesiąca. Pierwszy dzień jest jom tow (całkowite święto) w
Izraelu, w diasporze jest nim również 16 dzień miesiąca tiszri. W te dni nie
wolno wykonywać pracy. Pozostałe dni to chol chamoed (półświęta) - sześć dni w
Izraelu i pięć poza Izraelem. |
Copyright © 2008 by www.poznan.jewish.org.pl