Parsza Szoftim - Szymon Zaduminski. |
Email
|
"Wyznaczysz
sobie sędziów i strażników prawa dla każdego z twoich plemion i we wszystkich
twoich miastach, które Bóg, twój Bóg, daje ci.(...)Nie naginaj wyroku, nie bądź
stronniczy i nie daj się przekupić, bo przekupstwo zaślepia oczy mądrych i
wypacza słowa sprawiedliwych. Domagaj się sprawiedliwości (szukając)
sprawiedliwości(...)Nie zasadzisz dla siebie drzewa bałwochwalstwa." Dwarim
16:18-16:22. Nie każdy może być sędzią. Za to, niestety, któż z nas się w niego
nie bawi? Tak było, jest i będzie - najłatwiej jest nam oceniać innych.
I to
jest ludzkie, normalne. Problem zaczyna się w momencie, kiedy innych oceniamy
surowo. W takich przypadkach bardzo często idzie to parze z popadaniem w drugą
skrajność jeśli idzie o ocenę siebie. Bo zazwyczaj człowiek surowo oceniający
innych, sam siebie ocenia nad wyraz pobłażliwie. A co mówią komentarze mędrców:
"Najpierw naucz się osądzać siebie, a później, używając tej samej miary,
sądź innych. Nie bądź pobłażliwy dla swoich błędów, równocześnie osądzając je
surowo u innych. Nie przymykaj oczu na swoje grzechy, wymagając doskonałości od
innych ludzi." (Toldot Jaakow Josef) "Człowiek, który stale osądza i
bada własne postępowanie, będzie mógł spostrzec, kiedy inni ludzie mają rację i
nie będzie miał pretensji do Boga. Zaś ten, kto potrafi widzieć tylko błędy
innych, nigdy nie dostrzeże własnych." Wśród wielu komentarzy naszych
rabinów, jedna Rabina Symche Bunim z Przysuchy rzuca ważne światło dla nas
temat sędziów i strażników prawa: "Tora nie dopuszcza dążenia do
szlachetnego celu niewłaściwą drogą." Tora często nazywana jest Drzewem
Życia. Uwagę moją zwróciło zdanie "Nie zasadzisz dla siebie drzewa
bałwochwalstwa", które to pojawia się zaraz po zdaniach o sędziach i ich
prawości. Dlaczego? Ja widzę to jako symboliczne przedstawienie grzechu
przekupstwa, a może nawet nie tyle przekupstwa ile hierarchizacji wartości. Bo
cóż jest symbolem bałwochwalstwa? Złoty cielec! A czego jeszcze jest on
symbolem? Pieniądza! Więc w tym zdaniu widzę napomnienie, że sąd ma zawsze
odbywać się na chwałę Niebios, zawsze z Bogiem, a nigdy dla czczenia pieniądza
i nigdy pieniądz nie może być celem sądu. Kiedy pozwalamy sobie na bycie
czyimiś sędziami, co prawda pieniądz nie gra roli, ale dopuszczamy do
przekupstwa - mianowicie sami się przekupujemy cieplejszym wizerunkiem siebie.
Życzę nam wszystkim wykształcenia w sobie zdolności "równej miarki" w
ocenie, tak i siebie, jak i innych. Tak jak HaKadosz Baruch hu jest łagodny
względem nas, tak i my idźmy w tym kierunku: łagodnie oceniajmy siebie oraz
bliźnich, bo często zakryte są przed nami powody, przyczyny i cała prawda.
Szabat Szalom Umeworach! Szymon Zadumiński
|