E R E W   Y O M   K I P U R

9 Tiszrei 5771/17 września 2010

Zapalenie świec i początek Postu 18.47

Hawdala - 19.54

Paraszat Wezot Habracha 

Tora opowiada o pochówku Moszego: „I pochowano go w dolinie krainy Moabu naprzeciw Bet-Peor, a nikt nie zna jego grobu aż po dziś dzień.” (Dwarim 34:6). Komentarz Rasziego: „Naprzeciw Bet-Peor – Jego grób gotowy był już od czasów sześciu dni stworzenia świata, jako pokuta  za incydent z Peor. Był on jedną z rzeczy stworzonych w erew Szabatu, przy zmierzchu. „Baal Peor” – to nazwa bałwochwalczego incydentu, grzechu awoda zara popełnionego przez naród Izraela, w ramach którego Izraelici uprawiali nierząd z kobietami Moabu.

Rabin Heszel ben Jozef stawia dwa pytania odnośnie komentarza Rasziego. W pierwszym z nich zapytuje odnośnie uwagi Rasziego, na temat tego, że „grób gotowy był” – co wnosi ta uwaga i co chce Raszi przez to nam wyjaśnić (Raszi zwykle komentuje trudne wersety, wyjaśniając je)? Po drugie, jakie ma to znaczenie, czy grób był gotowy czy nie?

Rabin Heszel wyjaśnia: Miszna w Masechet Awoda Zara (44) prezentuje rozmowę Rabina Gamliela, przewodniczącego Sanhedrynu z pewnym filozofem: Proklos, syn filozofa, zadał R. Gamlielowi pytanie. Miało to miejsce w Akko, w czasie gdy przewodniczący Sanhedrynu zażywał kąpieli w łaźni Afrodyty . Powiedział do niego: napisane jest w twojej Torze, „Nie przylgnie do twojej ręki nic z rzeczy poddanych klątwie” (Dwarim 13:18). Dlaczego kąpiesz się w łaźni Afrodyty? Odpowiedział mu: Nie możemy odpowiadać [na pytania dotyczące Tory] będąc w kąpieli. Kiedy wyszedł, powiedział: „To nie ja wszedłem do jej obszar, ona weszła w mój.

Rabin Heszel zauważa, że również w kontekście naszej Parszy aktualne jest pytanie tego filozofa – A odpowiedź R. Gamliela dobra jest także dla Moszego – „grób gotowy był już od czasów sześciu dni stworzenia świata”, oznacza, że Mosze znajdował się tam przed awoda zara a ona, awoda zara, wchodziła na jego terytorium.

W miejscu tym musimy jednak zapytać, skoro Święty, niech będzie błogosławiony, z góry wiedział, że istnieć będzie awoda zara, dlaczego wybrał zarazem owo miejsce jako pochówek najważniejszego człowieka w historii Izraela? Raszi odpowiada na to oczywiście w ten sposób: Haszem wybrał owe miejsce właśnie z tego powodu, by odpokutować za czyn z Peor.

Rabin Boaz Pash - Tłumaczyła Daniela Malec
Dziękujemy organizacji Shavei Israel za udostępnienie tekstu