"Światła Domu" film Zenony Cyplik-Olejniczak

„ŚWIATŁA DOMU” – digital, fabularyzowany dokument, 92 min, scen. i reżyseria - Zenona Cyplik, zdjęcia - Andrzej Moś, Wojciech Olejniczak, aranżacja i wykonanie muzyki - Orestes Chadżipandeliades, montaż – Maciej Ryszka, Zdzisław Siwik, udźwiękowienie – Sławomir Walczyk, Bartłomiej Zgoła-Stuczyński.

To historia podróży do Kraju Przodków trzech kobiet, które poznając się w Paryżu nie wiedziały, że pochodzą z tych samych okolic Polski. Bohaterki - Rachel Salik (urodzona w Belgii reżyserka i aktorka), Diana Ringel (urodzona w Urugwaju aktorka i choreograf) , Zenona Cyplik (urodzona w Przemyślu malarka), podróżują w trójkącie Przemyśl - Bircza - Rybotycze razem z Wiesławą Witt (urodzoną w Kępnie chemiczką), dzięki której poznały się.

Kobiety poznają skomplikowane dzieje tego regionu, który był tyglem narodowościowo kulturowym i odnajdują „okruchy przeszłości” nie tylko w postaci kawałków rozbitych macew na żydowskich cmentarzach, ale w spotkaniach z wieloma wspaniałymi ludźmi, którzy pamiętali ich rodziny i w których języku przetrwały ślady tych kontaktów.Film okazuje przemianę (również poprzez aluzję do alchemicznej transmutacji i symbolikę kamieni, trzech metali ) jaka dokonuje się w dojrzałych kobietach wychowanych w odrębnych kręgach geograficzno-kulturowych w konfrontacji z krajem ich ojców i matek, ale również istotne różnice w ich stosunku do przeszłości i problemy z odnalezieniem poczucia tożsamości. To film o istocie czasu i pamięci. O przeżywaniu teraźniejszości, na której wywarła piętno odległa przeszłość i teraźniejszości, która za chwile stanie się przeszłością.

To film wzbogacający się nieustannie o nowe wątki, ponieważ wieść o poszukiwaniach kobiet spowodowała odnalezienie się wielu świadków przeszłości. Dzięki filmowi odlazł się Mojżesz Rubinfeld z Nowego Jorku, który znał rodzinę Rachel i córki Motia, mieszkające w Katowicach, odnalazły swoja rodzinę w Urugwaju. Został zrekonstruowany staraniem społeczeństwa cmentarz żydowski w Rybotyczach i powstała tam tablica pamiątkowa ufundowana przez Rachel Salik i Mojżesza Rubinfelda. A w lipcu 2007 roku doszło w Rybotyczach do spotkania miejscowej młodzieży z młodzieżą izraelską i niemiecką.

/żródło: Zenona Cyplik-Olejniczak/