65 Rocznica likwidacji Getta w Lodzi

Łódź obchodzi w tym roku 65. rocznicę likwidacji przez Niemców Litzmannstadt Ghetto. Główne uroczystości potrwają od czwartku do soboty 27-29 sierpnia. Po raz pierwszy Łódź upamiętniła tę rocznicę – z inicjatywy prezydenta Jerzego Kropiwnickiego – pięć lat temu, w sierpniu 2004 roku.

Na tegoroczne uroczystości przyjedzie wielu polskich i zagranicznych gości, przede wszystkim ci nieliczni, którzy przeżyli zagładę.. Patronat nad obchodami objął prezydent RP Lech Kaczyński. W skład Komitetu Honorowego wchodzą m.in. prezydent Izraela Szimon Peres, prezydent Republiki Czeskiej Václav Klaus, premier RP Donald Tusk. Obchody główne rozpoczną się w środę 26 sierpnia upamiętnieniem podobozu dla Romów. Tego dnia odbędą się też modlitwy na Cmentarzy Żydowskim. W czwartek 27 sierpnia po mszy św. w intencji ofiar Litzmannstadt Ghetto i zapaleniu zniczy na Stacji Radegast uczestnicy uroczystości przejdą w Marszu Pamięci do Parku Ocalałych. Tu odsłonięty zostanie pomnik polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Wieczorem odbędzie się prapremiera koncertu Andrzeja Krauzego, łódzkiego kompozytora, poświęcone wszystkim Sprawiedliwym: będzie to muzyczno-obrazowa wędrówka po Ziemi Świętej od stworzenia świata po czasy współczesne z finalnym przesłaniem „Miłość esencją życia”. W piątek 28 sierpnia rozpocznie się dwudniowa międzynarodowa konferencja naukowa na Uniwersytecie Łódzkim „Rząd RP na uchodźstwie i Delegatura Rządu na Kraj wobec zagłady Żydów”, a Ocaleni spotkają się w pałacu Poznańskich. W obydwu łódzkich synagogach będą modlitwy szabatowe w piątek i sobotę. Ostatni dzień głównych obchodów, sobotę 29 sierpnia, uświetni koncert galowy w Teatrze Wielkim: Krzysztofa Pendereckiego „Kadisz, Łódzkim Abramkom, którzy chcieli żyć. Polakom, którzy ratowali Żydów” oraz „Siedem bram Jerozolimy”. Ponadto – w większości jako imprezy towarzyszące – przewidziane są liczne projekcje filmowe i wystawy. Szczegółowy program obchodów, poczynając od poniedziałku 24 sierpnia, w załączniku. W ciągu minionych lat Łódź zadbała o upamiętnienie tragicznego losu swoich dawnych Żydowskich mieszkańców. W starym budynku stacyjnym, z którego w czasie wojny Niemcy wywozili na śmierć, powstał już w 2004 roku Memoriał Radegast, a różne miejsca w getcie oznaczono tablicami. Później zbudowano także Park Ocalałych z pomnikiem polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. W parku tym budowane jest Centrum Dialogu, które będzie miejscem konferencji, wystaw, spotkań. Łódź była drugim co do wielkości po Warszawie skupiskiem żydowskim na ziemiach polskich. Przed wybuchem I wojny światowej mieszkało tu 162,5 tysiąca Żydów, tj. 32% mieszkańców, w 1939 roku było ich już 233 tysiące. Okupacyjne władze niemieckie na początku 1940 roku w Łodzi, nazwanej Litzmannstadt, utworzyły getto, w którym osadzono Żydów z Łodzi i okolicznych miasteczek oraz około 20 tysięcy Żydów z Austrii, Czechosłowacji, Luksemburga i Niemiec. Ponad 180 tysięcy Żydów z Łodzi zginęło w obozach zagłady, ocalało około 13 tysięcy, czyli 5% dawnej żydowskiej ludności miasta.