W dniach 23-26 kwietnia 2014 r. przebywał w Poznaniu jeden z najwybitniejszych izraelskich dyrygentów i kompozytorów – Yoav Talmi. Artysta pochodzi z rodziny żydowskiej z Sosnowca. Rodzina charakteryzowała się osobami o wielkich talentach muzycznych i malarskich. Urodził się 28 kwietnia 1943 r. w Kibucu Merhavia ,studiował kompozycję muzyczną 

i dyrygenturę w Akademii Muzycznej Rubina w Tel Awiwie. Dalsze studia odbył w prestiżowej Julliard School of Music w Stanach Zjednoczonych.

Za swoją działalność dyrygencką otrzymał liczne ważne nagrody. W roku 1966 otrzymał Nagrodę Dyrygencką Koussevitzkiego w Tanglewood Music Center. Z kolei w 1973 roku wygrał Konkurs Dyrygencki Fundacji Ruperta w Londynie. Rok 2008 przyniósł przyznaną przez Ministerstwo Kultury Izraela Nagrodę im. Franka Pellega za wybitne osiągnięcia artystyczne.

W 2009 r. otrzymał tytuł Officier de l’Order National du Québeck. W roku ubiegłym został uhonorowany przez Premiera Izraela nagrodą kompozytorską.

W latach 1974-1980 Talmi był dyrektorem muzycznym Filharmonii w Arnhem w Holandii.

W okresie 1984-1988 piastował stanowisko dyrektora muzycznego Izraelskiej Orkiestry Kameralnej oraz Nowej Opery Izraelskiej. W tym czasie był głównym dyrygentem gościem Izraelskiej Orkiestry Symfonicznej.

W dekadzie 1987-1996 Talmi był dyrektorem muzycznym Orkiestry Symfonicznej w San Diego. Z tą orkiestrą dokonał licznych nagrań. W latach 1998-2011 był głównym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej Québecku. Na początku wieku, w latach 2000-2004 był głównym dyrygentem Orkiestry Symfonicznej w Hamburgu. Od lutego ubiegłego roku ponownie jest dyrygentem Izraelskiej Orkiestry Kameralnej.

Yoav Talmi jest również znanym izraelskim kompozytorem. Jego najbardziej znana kompozycje to – Elegia na Smyczki, Perkusję i Akordeon („Refleksje z Dachau”) oraz De Profundis na Chór i Orkiestrę. Talmi skomponował również dla Wojsk Obrony Izraela – oficjalny marsz – Tsahal Tso’ed.

Spotkał nas wówczas wielki zaszczyt. Maestro wraz z żoną odwiedził naszą Gminę Żydowską. Podczas spotkania Pani Przewodnicząca Alicja Kobus, wraz z osobami towarzyszącymi reprezentującymi Gminę Żydowską i Poznańską Filharmonię, opowiedziała naszym Gościom o życiu naszej Gminy. Następnie Erella i Yoav Talmi złożyli krótką wizytę w naszej małej Synagodze.

25 kwietnia Maestro poprowadził w Poznańskiej Filharmonii koncert symfoniczny z cyklu „Mistrzowie Batuty”. Koncert obejmował dzieła dwóch wybitnych kompozytorów związanych z Wiedniem – Wolfganga Amadeusza Mozarta i Gustawa Mahlera. Podczas koncertu partie sopranowe wykonała Marta Boberska.

Część pierwsza poświęcona Mozartowi składała się z drobnych (pod względem czasowym) utworów. Były nimi: Uwertura do „Don Giovanniego” i Uwertura do „Wesela Figara”, Divertimento D-dur i trzy sopranowe arie operowe.

 Po przerwie mogliśmy wysłuchać IV Symfonii G-dur Gustawa Mahlera. Jednej z bardziej klasycyzujących symfonii kompozytora. Interpretacja Yoava Talmiego pozwoliła na wyeksponowanie zarówno cech klasycyzujących, jak też secesyjnych tej Symfonii.

Warto tu zwrócić uwagę na partię skrzypiec w II części: In gemächlicher Bewegung, ohne Hast. Stanowi ona nawiązanie do średniowiecznej formy „”Tańca Śmierci”. Skrzypek wykonujący tę partie musi użyć innych skrzypiec, od tych na których gra resztę symfonii. Spowodowane jest to faktem, że mimo, że Symfonia napisana jest w tonacji G-dur, „Taniec Śmierci” wykonywany jest w tonacji c-moll, co wymaga przestrojenia skrzypiec. Ten pomysł równoległego wykorzystania dwóch tonacji był jakby proroczy. 20 lat później pojawiła się w Wiedniu dodekafonia.

Część IV Sehr behaglich w tonacji E-dur,  to typowa dla Mahlera forma zastosowania głosu ludzkiego w symfonii. W tym przypadku była to niemiecka pieśń Das himmlische Leben – Niebiańskie Życie ze zbioru Das Knaben Wunderhorn – Cudowny Róg Chłopca.

Wieczór w Filharmonii był prawdziwą ucztą duchową. Yoav Talmi okazał się rzadkim przykładem dyrygenta, który posiada umiejętność łączenia doskonałości technicznej z głębią interpretacji.

 

Wojciech Meixner