Centralna Baza Judaików
XVIII-wieczny starodruk mianujący rabina, szyld dentysty z getta warszawskiego, przedwojenne kartki na macę czy lampy chanukowe można już oglądać w Centralnej Bazie Judaików, stworzonej przez Muzeum Historii Żydów Polskich.

Centralna Baza Judaików to internetowa baza danych, dająca dostęp do informacji o zabytkach i dokumentach, które do tej pory były rozproszone w różnych zbiorach w Polsce i na świecie. W tej chwili baza udostępnia internautom opisy i fotografie ponad 3000 obiektów ze zbiorów Muzeum Historii Żydów Polskich oraz Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma, która w przyszłości będzie powiększana o zasoby nowych partnerów projektu.

W Centralnej Bazie Judaików udostępnione będą podstawowe informacje o obiektach i ich wizerunki w technologii 2D oraz 3D, łatwo dostępne dla każdego internauty przez stronę Muzeum.

Zdigitalizowane do tej pory obiekty pochodzą ze zbiorów Muzeum Historii Żydów Polskich i Żydowskiego Instytutu Historycznego, który jest pierwszym partnerem w tym projekcie. W dalszym etapie prac Muzeum nawiąże współpracę z kolejnymi instytucjami i muzeami posiadającymi w swych zbiorach judaika. Obecnie trwają rozmowy z Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych, Muzeum Archeologicznym oraz Muzeum Historyczno-Archeologicznym w Ostrowcu Świętokrzyskim.

W bazie można zobaczyć już ponad 3000 judaików – przede wszystkim unikatowe, niepokazywane nigdy dotąd pamiątki o wielkiej wartości zarówno historycznej, jak i sentymentalnej, świadczące o tysiącletniej historii Żydów na ziemiach polskich.

Znalazły się tu np. XVIII-wieczny dokument księcia Karola Radziwiłła, mianujący rabina kahału w Birży, wkładka do butów wykonana z fragmentu Tory, gitara klezmerska z wypaloną gwiazdą Dawida, krawat Władysława Szpilmana, XVI-wieczne starodruki, program koncertów z Cafe-Bar Zachęta z 1940 r., przedwojenne kartki na macę, szyld dentysty z getta warszawskiego i wiele innych. Prezentujemy również dzieła sztuki z niezwykle bogatej kolekcji Żydowskiego Instytutu Historycznego, w tym m.in. dzieła Maurycego Gottlieba, Artura Markowicza, Wilhelma Wachtla czy Samuela Hirszenberga oraz słynną Kolekcję Berlińską.

Muzeum Historii Żydów Polskich poprzez Centralną Bazę Judaików pragnie zostać integratorem zasobów judaików z Polski, gromadząc w jednym miejscu informacje o judaikach z ponad 500 polskich muzeów i archiwów w całym kraju. Docelowo stanie się także miejscem dostępu do zbiorów dokumentacji życia żydowskiego w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej, rozproszonych po całym świecie.

Wiosną przyszłego roku w bazie pojawią się pierwsze obiekty z kolekcji zagranicznych. 23 października Muzeum Historii Żydów Polskich podpisało umowę z Żydowskim Instytutem Naukowym YIVO, założonym w 1925 r. w Wilnie, a od 1940 r. działającym w Nowym Jorku. Jego archiwa zawierają 24 mln pozycji, w tym manuskrypty, dokumenty, fotografie, nagrania dźwiękowe, dzieła sztuki, plakaty i inne artefakty. Przez ponad 70 lat kolekcja YIVO nie była dostępna w Europie, teraz, dzięki umowie zawartej między Muzeum Historii Żydów Polskich a YIVO, zasoby YIVO będą znów dostępne na starym kontynencie.

Centralna Baza Judaików pozwoli każdemu odkrywać elementy historii i kultury Żydów w Polsce bez potrzeby wychodzenia z domu. Stanie się pierwszym krokiem, zachęcającym do dalszego poznawania tej bogatej spuścizny. Internetowy katalog judaików będzie również służył muzealnikom, naukowcom i nauczycielom w ich pracy zawodowej. Uczniom, studentom oraz badaczom historii Żydów umożliwi pogłębienie wiedzy a edukatorom pomoże uzupełnić scenariusze zajęć. Także kuratorzy poszukujący obiektów do wystaw dotyczących tematyki żydowskiej, znajdą tu cenny materiał.

Projekt finansowany jest ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w ramach Programu Wieloletniego Kultura+, którego operatorem jest Narodowy Instytut Audiowizualny. Partnerem projektu jest Żydowski Instytut Historyczny.

Wszystkie obiekty można oglądać  tutaj