Z okazji Dnia Niepodległości prezentujemy wystąpienie prof. Mojżesza Schorra.

"Nasz Przegląd" - 11 XI 1935 r.
Senator Prof. Mojżesz Schorr
Święto Niepodległości

W skupieniu i zadumaniu obchodzi dzisiaj Polska 17 rocznicę Święta Niepodległości. Pierwsza myśl bowiem wybiega dziś ku temu, który tej niepodległości był najdostojniejszym symbolem, żywym drogowskazem i zarazem czynnem sumieniem Narodu.
Dziś niemasz wśród nas Marszałka Józefa Piłsudskiego, „tego największego na przestrzeń dziejów człowieka”, który wskrzesił Rzeczpospolitę, wykuł wśród największych trudności zręby gmachów państwowości polskiej, podniósł autorytet państwa na zewnątrz i umocnił spoistość jego wewnętrzną, twórczą swą wolą prowadząc naród

Niemasz go wśród nas – ale nad nami trzepocą skrzydła jego ducha, a aureola Świetlanej jego postaci dodaje tem większego blasku i powagi zarazem chwili święta dzisiejszego. A wśród drogocennych klejnotów myśli, które w takich chwilach uroczystych ze skarbca ducha narodów wydobywamy, niby hasło i gwiazdę przewodnią na dalszą drogę Życia, dzisiaj nasuwa się nam słowo znamienne Józefa Piłsudskiego, które w obecnej chwili wydaje się nam szczególnie aktualne: „WOLNOŚĆ – jeżeli ma dać siłę, musi jednoczyć, musi umieć godzić sprzeczności, a nietylko przy swojem się upierać. Z takiej umiejętności podawania dłoni do wspólnej pracy wszystkim wypływa moc wielka w chwilach trudnych i w chwilach kryzysów państwowych”.
Na tym to fundamencie jedności pragnął ten Mąż Opatrznościowy widzieć wzniesiony gmach państwowości polskiej i na tej podwalinie tez opiera się Nowa Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, niby wcielenie Jego zasadniczych myśli, której pierwszy artykuł uroczyście głosi:
„Państwo Polskiej jest wspólnem dobrem wszystkich obywateli”.
Czy nie zawiera się w tych prostych, a tak głębokiej treści pełnych słowach cała esencja testamentu ducha, który Wskrzesiciel i Sternik Polski zostawił Narodowi? Ten wspaniały ideał w szaty pierwszego nakazu Konstytucji ujęty, w dniu dzisiejszym szczególnym nam świeci blaskiem. Bo wszach z niego jako najbliższa płynie myśl:
ZASADA RÓWNOŚCI WSZYSTKICH OBYWATELI WOBEC PRAWA.
Na chwałę Polski należy to stwierdzić, że Rząd dzisiejszy tę zasadę wypisał na swoim sztandarze jako wytyczną dla wszelkich poczynań Rządu, nie dając odwieść się od tej zasadniczej linji prawa i sprawiedliwości mimo wpływów sąsiednich. Ale ten wspaniały dar utrwalić należy własnym wspólnym wysiłkiem wszystkich obywateli, wspólną; ofiarną twórczą pracą dla dobra i rozkwitu państwa.
To jest najgłębszy sens rocznicy wskrzeszenia Państwa, by wraz z wspomnieniem radosnem wnikła w świadomość naszą ta prawda, której najgorętszym rzecznikiem był Twórca i Wskrzesiciel Polski, że fundamentem gmachu wolności i niepodległości Państwa jest prawo i sprawiedliwość, że filarem dźwigającym ten gmach jest wspólnota i jedność w twórczej współpracy wszystkich obywateli, kopułą zaś jego jest zgoda i miłość. Innemi słowy:
Ideja narodowa, ten najpiękniejszy wykwit kultury ludzkiej, tylko wtedy tryśnie ożywczą siłą w dal przyszłych pokoleń, jeżeli jest ugruntowana na zasadzie prawa i sprawiedliwości, a pnie się coraz wyżej ku ideałowi pokoju i zgody.
Pod tem hasłem skupiajmy dziś w Święto Niepodległości naszą myśl, by wspólnemi siłami w wyścigu pracy twórczej kroczyć naprzód do uszczęśliwienia Polski pod osłoną prawa i sprawiedliwości, zgody i miłości wszystkich jej obywateli"
/zrodlo:www.schorr.edu.pl/