Sefardyjska synagoga Ariego w Sefadzie
Israel
17.07.2011.
Safed (Cfat) jest głównym miastem Galilei, położonym w Dystrykcie Północnym, na górach Safed i Kanaan.
W XVI wieku miasto stało się najważniejszym ośrodkiem badaczy Kabały, centrum żydowskiego mistycyzmu.
Sefardyjska Synagoga Ariego (HaAri)* w Safedzie  jest najstarszą w mieście.  Została zbudowana w XIV wieku (prawie trzysta lat przed przybyciem do Safedu Ariego) i pierwotnie była nazwana Synagogą Proroka Eliasza (Elijahu HaNawi), dopiero w XVII wieku przemianowano ją na cześć Ariego.  

W synagodze można zobaczyć małą wnękę, w której według relacji samego Ariego rozmawiał od serca z Eliaszem w trakcie studiowania Kabały.

HaAri upodobał sobie tę synagogę jako miejsce modlitw, ponieważ jej okna wychodzą na górę Meron i grób Raszbiego**

Pomimo że jest to najstarsza synagoga, niewiele pozostało z oryginalnego budynku. Synagoga została niemal całkowicie zniszczona w wyniku dwóch silnych trzęsień ziemi, które dotknęły Safed w roku 1759 i roku 1837. W 1840 roku została odbudowana dzięki hojności żydowskiego filantropa Icchaka Guetta.

Ponieważ budynek synagogi był ostatnim na granicy między żydowską a arabską dzielnicą Hagana umieściła pozycję obronną na jej dachu w czasie Wojny Wyzwoleńczej (1948). Na czas działań wojennych Tory zostały z niej wyniesione i zabezpieczone a w południowej ścianie zostały wywiercone otwory dla strzelców. Pozycja obronna spełniła swoje zadanie, Arabom nie udało się w trakcie tej wojny dotrzeć do dzielnicy żydowskiej.

Aż do 2005 roku synagoga niszczała. W 2005 roku rozpoczęła się jej restauracja, ponieważ została włączona do programu rozwoju turystyki miasta Safed. Przywrócono pierwotny wygląd  fasadzie i odnowiono wnętrze. Wiele elementów i detali zostało pomalowanych na niebiesko, by przypomnieć o jej najstarszych dziejach. Kolor niebieski był dla budowniczych synagogi symbolem świętości.

* HaAri – Rabin Icchak Luria (1534 - 5 sierpnia 1572), uznawany za twórcę nowoczesnej Kabały. urodzony w Jerozolimie, po śmierci ojca wyjechał z matką  do Egiptu. Tam zaczął studiować Torę i tam zaczął odkrywać tajemnice Kabały. W 1569 roku powraca do Jerozolimy, ale po niespełna pół roku decyduje się na zamieszkanie w Safedzie. Żyje tam dwa i pół roku, aż do śmierci. Ari twierdził, że jego innowacje pochodzą od proroka Eliasza, który odnalazł go, objawiał mu się i przekazał wyjaśnienia do Tory. Nie spisał swojego dzieła, podstawowe założenia kabały luriańskiej przedstawił jego uczeń Chaim ben Josef Vital w Ec Chaim (Drzewo Zycia).

** Raszbi – Rabin Szymon Bar Jochaj, uczeń Rabina Akiwy, żył w II wieku n.e. Uważany był za autora księgi Zohar, najważniejszego dzieła Kabały. Przez dwanaście lat ukrywał się z powodu wyroku śmierci wydanego na niego przez Rzymian, żył 12 lat w jaskini. W tym czasie oddał się całkowicie studiowaniu Tory. Jego znajomość prawa spowodowała, że wielokrotnie jego wyroki przywoływane są przez Misznę (część Talmudu zawierająca zapis debat uczonych – tannaim; dosłownie: nauczyciele, której to kompilacji ostateczny kształt nadał Juda HaNasi; komentarze do Miszny znajdują się Gemarze).