Aniela Stachera

Aniela Stachera (ur. 1896, zm. 1980)

Gdy we wrzesniu 1939 r. niemieckie wojska wkroczyły do Czestochowy, natychmiast rozpoczeły sie coraz cieższe represje wobec zamieszkujacej to miasto społecznosci żydowskiej. W 1941 r. utworzono getto, w którym zamknieto ponad 40 tysiecy osób. Daty jego likwidacji hitlerowcy nie wyznaczyli przypadkowo – dzien 22 wrzesnia 1942 r. wypadał tuż po zakonczeniu żydowskiego swieta Jom Kippur, czyli Dnia Sadu.

Jednymi z zamordowanych mieszkanców getta byli Regina i Salomon Gliksmanowie, własciciele sklepu bławatnego przy ul. Krakowskiej 6 w Czestochowie. Ich 19-letnia córka Lula na dzien przed niemiecka akcja zdażyła uciec z getta i znalezc na te noc schronienie. Pukała do domów swoich licealnych koleżanek, proszac o pomoc, ale tylko jedna rodzina odważyła sie wpuscic ja do srodka. Byli to panstwo Honorata i Stanisław Machowie oraz ich córka Wanda. Ze wzgledu na zbyt duże ryzyko odnalezienia przez Niemców jej kryjówki, Lula postanowiła odnalezc bezpieczniejsze lokum. Wówczas za posrednictwem Machów zwróciła sie o pomoc do Anieli Stachery, matki swojej szkolnej sympatii, starszego od niej o 5 lat Tadeusza. Pani Stachera żyła bardzo skromnie i pracowała jako roznosicielka mleka. Jej mąż działał w partyzantce w lesie, a obaj synowie – Tadeusz i Henryk – jako żołnierze wojska polskiego od poczatku okupacji znajdowali sie w niemieckiej niewoli. Bedac w obozie i słyszac o strasznych represjach wobec Żydów, Tadeusz Stachera napisał do rodziców list z prosba o zaopiekowanie sie jego sympatia, której istnienie trzymał dotad przed nimi w tajemnicy. Choc za udzielenie jakiejkolwiek pomocy Żydom groził wyrok smierci, Aniela Stachera – która przed wojna nie była zbyt życzliwie nastawiona do ludnosci żydowskiej – bez chwili wahania przyjeła Lule do swojego domu. Gdy dalsze ukrywanie stało sie zbyt niebezpieczne, Aniela Stachera wystarała sie dla Luli o fałszywe dokumenty na nazwisko Zofia Goszynska. Dzieki nim dziewczyna wyjechała do Warszawy i mogła z przybrana tożsamoscia mieszkac po tzw. „aryjskiej” stronie. Wkrótce znalazła prace u polskiej rodziny w Puławach i szczesliwie doczekała konca okupacji. Po wojnie Ocalona została przy swoim nowym imieniu i nazwisku. W 1969 r. na fali antysemickiej nagonki wyemigrowała do Izraela. Obecnie pani Zofia Strzelecka-Barlas (dawniej Lula) mieszka w Hajfie i ma 87 lat. Na jej wniosek Instytut Yad Vashem odznaczył w 1995 r. tytułem „Sprawiedliwy wsród Narodów Swiata” rodzine Machów. Medal odebrała wówczas sp. Wanda Jedryczek z d. Mach z Bedzina. Po latach mamy zaszczyt odznaczyc kolejna osobe, sp. Aniele Stachere, która w czasie Holokaustu bezinteresownie i z narażeniem życia udzieliła pomocy osobie skazanej na niechybna zagłade. Medal i dyplom honorowy „Sprawiedliwy wsród Narodów Swiata” z rak Attaché ds. Kultury Ambasady Izraela w Polsce odbierze wnuczka Bohaterki, pani Ewa Gibinska z Plewisk koło Poznania. Warszawa – Poznan, 22.10.2010

 

Zdjęcia z albumu Ambasady Izraela

http://picasaweb.google.com/ambasada.izraela/PoznanAnielaStachera#